Ahlak, insanların hayatlarını doğruya karşı yanlışa ve iyiye karşı kötüye ilişkin kararlarını yöneten bir dizi ilke veya ilkeye göre yaşamayı seçme biçimini ifade eder. Gençlerin bilişsel, duygusal, sosyal gelişimleri olgunlaşmaya devam ettikçe, ahlak anlayışları genişler ve davranışları, değerleri ve inançlarıyla daha uyumlu hale gelir. Bu nedenle, ahlaki gelişim, bu yol gösterici ilkelerin evrimini tanımlar ve bu ilkeleri günlük yaşamda uygulama becerisiyle gösterilir.
Gençler günlük olarak ahlaki yargılarda bulunmalıdır. Çocuklar daha küçükken, aileleri, kültürleri ve dinleri ahlaki karar vermelerini büyük ölçüde etkiler. Ancak erken ergenlik döneminde akranların etkisi çok daha fazladır. Akran baskısı güçlü bir etki yaratabilir çünkü arkadaşlar gençlerin hayatında daha önemli bir rol oynar . Ayrıca, yeni soyut düşünme yeteneği , gençlerin kuralların basitçe başka insanlar tarafından yaratıldığını anlamalarını sağlar. Sonuç olarak, gençler ebeveynlerin, okulların, hükümetin ve diğer geleneksel kurumların mutlak otoritesini sorgulamaya başlar.
Geç ergenlik döneminde çoğu genç, kendi kimliklerini, kendi inanç sistemlerini ve dünyadaki kendi yerlerini oluşturmaya başladıkları için daha az isyankardır. Ahlaki gelişimin en üst seviyelerine ulaşmış bazı gençler, ahlaki kodları konusunda tutkulu hissedebilirler; bu nedenle, ahlaki inançlarını gösteren faaliyetlere katılmayı seçebilirler. Örneğin, bazı üniversite öğrencileri gösteriler ve protestolar düzenleyebilir ve bunlara katılabilirken, diğer öğrenciler önemli tuttukları etik ilkeleri geliştiren projeler için zamanlarını gönüllü olarak kullanabilirler.
Ne yazık ki bazı gençlerin ahlaki gelişimlerini engelleyebilecek yaşam deneyimleri vardır. Belki de fiziksel, duygusal veya cinsel istismar gibi bazı travmatik deneyimlerden kurtulmuşlardır; bir aile üyesinin veya yakın arkadaşın ölümü; ya da anlamsız şiddete tanık oldular. Bu tür deneyimler, dünyayı adaletsiz ve kötü olarak görmelerine neden olabilir. Ya da belki de yetişkinlerin yaşamları boyunca başkalarının haklarını ve refahını hiçe sayan ahlaksız kararlar aldıklarını ve bu gençleri toplumun geri kalanına aykırı inanç ve değerler geliştirmeye yönlendirdiklerini gözlemlediler. Ahlaki bir pusuladan yoksun olan bu gençler, hiçbir zaman tam potansiyellerine ulaşamayabilirler ve başkalarıyla anlamlı ve ödüllendirici ilişkiler kurmayı zor bulabilirler. Bu nedenle, ebeveynler bu ahlaki gelişim sürecini zor veya zorlayıcı bulabilirler.
Ergenlik Döneminde Ahlak Gelişimi Etkileyen Faktörler
Ergenlik dönemi, bireyin fiziksel, duygusal ve sosyal olarak büyük değişiklikler yaşadığı bir zamandır. Bu dönemde ahlaki gelişim de önemli bir rol oynar. Ergenlik döneminde ahlaki gelişim, gençlerin değerlerini, etik kuralları, sorumluluk duygusunu ve başkalarına karşı olan davranışlarını anlamaları ve şekillendirmeleri sürecidir. İşte ergenlik döneminde ahlaki gelişimi etkileyen bazı faktörler ve süreçler:
- Aile İlişkileri: Ergenlerin aileleriyle ilişkileri, ahlaki değerlerinin temelini oluşturabilir. Aile, gençlere dürüstlük, saygı, empati ve sorumluluk gibi temel ahlaki değerleri öğretebilir.
- Okul Ortamı: Okul, gençlerin sosyal etkileşimde bulunabileceği ve ahlaki değerlerini geliştirebileceği bir ortamdır. Okulda öğrencilerin etkileşimde bulunduğu öğretmenler, arkadaşlar ve okul yönetimi, gençlerin ahlaki gelişimine katkıda bulunabilir.
- Arkadaşlık İlişkileri: Ergenlik döneminde, gençler genellikle arkadaş gruplarıyla daha fazla zaman geçirirler. Bu arkadaş grupları, gençlerin ahlaki değerlerini etkileyebilir ve şekillendirebilir.
- Medya ve Teknoloji: Medya, internet ve sosyal medya gibi teknolojik araçlar, gençlerin ahlaki gelişimini etkileyebilir. Medya içeriği ve dijital etkileşimler, gençlerin değerlerini ve davranışlarını etkileyebilir.
- Toplumsal Normlar ve Kültürel Değerler: Toplumun ve kültürün ahlaki normları ve değerleri, gençlerin ahlaki gelişimini etkiler. Toplumda kabul edilen ahlaki değerler, gençlerin davranışlarını yönlendirebilir.
Ergenlik döneminde ahlaki gelişim, gençlerin kimliklerini ve değerlerini tanımlamalarına yardımcı olur ve olgunluk düzeylerini yansıtabilir. Bu süreç, gençlerin daha bağımsız ve sorumlu bireyler haline gelmelerine yardımcı olabilir. Aynı zamanda, gençlerin ahlaki gelişimini destekleyen ve rehberlik eden yetişkinlerin varlığı önemlidir.
