Erken gerçekleşen ergenliğe erken ergenlik denir. Bu, bir çocuğun fiziksel cinsel olgunluk belirtilerinin çok erken geliştiği anlamına gelir. Buna meme büyümesi, kasık kılları ve ses değişiklikleri dahildir. Bunlar ikincil cinsel özellikler olarak bilinir. Erken ergenlik kızlarda 8 yaşından önce, erkeklerde 9 yaşından önce olur. Bozukluğu olan çoğu çocuk ilk başta hızlı büyür. Ancak tam genetik boy potansiyellerine ulaşmadan büyümeyi de durdururlar.
Erken ergenliğe ne sebep olur?
Yumurtalıklar, adrenal bezler, hipofiz bezi veya beyindeki tümörler veya büyümelerden kaynaklanabilir. Diğer nedenler arasında merkezi sinir sistemi sorunları, ailede hastalık öyküsü veya bazı nadir genetik sendromlar sayılabilir. Çoğu durumda, bozukluk için hiçbir neden bulunamaz. İki tür erken ergenlik vardır:
- Gonadotropin bağımlı. Bu aynı zamanda merkezi erken ergenlik olarak da bilinir. Bu, erken ergenliğin en yaygın türüdür. Erken ergenliğe sahip kızların çoğu ve erkeklerin yarısı bu tipe sahiptir. Ergenlik, gonadotropin adı verilen hormonların erken salgılanmasıyla başlar. Gonadotropinler, luteinize edici hormon (LH) ve folikül stimülasyon hormonunu (FSH) içerir. Kızlarda erken ergenliğe hipotalamus, hipofiz bezleri ve yumurtalıkların erken olgunlaşması neden olabilir. Ancak çoğu durumda, hiçbir neden bulunamaz.
- Gonadotropinden bağımsız. Bu, gonadotropinlerin erken salınımı ile başlamayan bir erken ergenlik şeklidir. Bunun yerine, yüksek düzeyde seks hormonlarının erken salgılanmasından kaynaklanır. Bunlara erkek androjenler ve dişi östrojenler dahildir.
Erken ergenlik için kimler risk altındadır?
Aşağıdakilerden herhangi birine sahipse, bir çocuk erken ergenlik riski altındadır:
- Yumurtalıklar, testisler, adrenal bezler, hipofiz bezi veya beyindeki tümörler veya büyümeler
- Merkezi sinir sistemi sorunları
- Hastalığın aile öyküsü
- Nadir bir genetik sendrom
Erken ergenliğin belirtileri nelerdir?
İşaretler, erken dönemde ortaya çıkan ikincil cinsel özelliklerdir.
Kızlarda ortak belirtiler şunları içerebilir:
- Meme büyümesi
- Kasık ve koltuk altı kılları
- Adet
- Yumurtlama
Erkek çocuklarda ortak belirtiler şunları içerebilir:
- Büyüyen penis ve testisler
- Kasık ve koltuk altı kılları
- Sakal
- Spontan ereksiyonlar
- Sperm üretimi
- Akne
- Sesin derinleşmesi
Bozukluğun diğer belirtileri şunlardır:
- Huysuzluk
- Artan saldırganlık
- Diğer sınıf arkadaşlarından daha erken boy uzaması
Erken ergenlik belirtileri diğer sağlık koşulları gibi olabilir. Çocuğunuzun teşhis için sağlık hizmeti sağlayıcısını gördüğünden emin olun.
Erken ergenlik nasıl teşhis edilir?
Doktorunuz, çocuğunuzun semptomlarını ve sağlık geçmişini soracaktır. Ayrıca ailenizin sağlık geçmişi hakkında sorular sorabilir. Çocuğunuza fiziksel bir muayene yapacaktır.
Çocuğunuz aşağıdaki gibi hormon düzeylerini ölçmek için kan testleri yaptırabilir:
- Luteinize edici hormon (LH)
- Folikül stimülasyon hormonu (FSH)
- Östradiol adı verilen bir östrojen formu
- Testosteron
- Tiroid hormonları
Gonadotropin uyarıcı hormon (GnRH), beyindeki hipotalamus tarafından yapılır. Hipofiz bezinin gonadotropinleri salmasına neden olur. Bunlar daha sonra kızlarda yumurtalıklar veya erkeklerde testisler tarafından seks hormonlarının yapılmasına neden olur. GnRH kan testi erken ergenlik tipini gösterebilir.
Çocuğunuzun ayrıca aşağıdaki gibi testleri olabilir:
- Röntgen. Bu test, vücuttaki dokuların görüntülerini oluşturmak için az miktarda radyasyon kullanır. Sol el ve bilekten röntgen çekilebilir. Bu, çocuğunuzun kemik yaşını tahmin edebilir. Erken ergenlikte, kemik yaşı genellikle takvim yaşından daha büyüktür.
- Ultrason (sonografi). Bu test, kan damarlarının, dokuların ve organların görüntülerini oluşturmak için ses dalgaları ve bir bilgisayar kullanır. Bu, adrenal bezlere ve yumurtalıklara veya testislere bakmak için yapılabilir.
- MR. Bu test, vücuttaki dokuların ayrıntılı görüntülerini yapmak için büyük mıknatıslar ve bir bilgisayar kullanır.
Erken ergenlik nasıl tedavi edilir?
Tedavinin amacı, erken ergenlik belirtilerinin başlamasını durdurmaktır. Bazı durumlarda, işaretler tersine çevrilebilir. Tedavi erken ergenliğin tipine ve nedenine bağlı olacaktır.
Tedavi sentetik gonadotropin salgılatıcı hormon ile yapılabilir. Bu cinsel olgunluk sürecini durdurabilir. Bunu, hipofiz bezinin gonadotropin hormonlarını salmasını engelleyerek yapar.
Erken ergenliğin olası komplikasyonları nelerdir?
Erken ergenlik, çocuğun vücudunun ve ruh halinin arkadaşlarından ve sınıf arkadaşlarından çok daha erken değişmesine neden olur. Bu, bir çocuğun kendini bilinçli ve utanmış hissetmesine veya diğer çocuklar tarafından alay edilmesine neden olabilir.
Çocuğunuza normal davranarak, özgüvenini artırarak ve daha fazla yardım gerekirse bir çocuk danışmanı arayarak çocuğunuza yardımcı olabilirsiniz.
Erken ergenlik hakkında önemli noktalar
- Erken gerçekleşen ergenliğe erken ergenlik denir. Bu, bir çocuğun fiziksel cinsel olgunluk belirtilerinin çok erken geliştiği anlamına gelir. Erken ergenlik kızlarda 8 yaşından önce, erkeklerde 9 yaşından önce olur.
- Belirtiler arasında meme büyümesi, kasık kılları ve ses değişiklikleri sayılabilir.
- Yumurtalıklar, adrenal bezler, hipofiz bezi veya beyindeki tümörler veya büyümelerden kaynaklanabilir. Çoğu durumda, bozukluk için hiçbir neden bulunamaz.
- Tedavi sentetik gonadotropin salgılatıcı hormon ile yapılabilir. Bu cinsel olgunluk sürecini durdurabilir.
- Erken ergenlik, bir çocuğun kendini bilinçli ve utanmış hissetmesine veya diğer çocuklar tarafından alay edilmesine neden olabilir.
- Çocuğunuza normal davranarak, özgüvenini artırarak ve daha fazla yardım gerekirse bir çocuk danışmanı arayarak çocuğunuza yardımcı olabilirsiniz.
