Kemik yaşı ne demektir?
Bir kemik yaşı çalışması, doktorların bir çocuğun iskelet sisteminin olgunluğunu tahmin etmesine yardımcı olur. Genellikle sol bilek, el ve parmakların tek bir röntgeni çekilerek yapılır. Az miktarda radyasyon kullanan güvenli ve ağrısız bir işlemdir. X-ray görüntüsündeki kemikler, aynı cinsiyet ve yaştaki çok sayıda başka çocuktan alınan verilere dayanan standart bir kemik gelişimi atlasında X-ışınları görüntüleri ile karşılaştırılır. Kemik yaşı yıl olarak ölçülür.
Parmak ve bilek gibi bir çocuğun kemiklerinin her iki ucunda da büyüme plakaları adı verilen “büyüme bölgeleri” bulunur. Bu plakalar, kemiklerin boy uzamasından sorumlu özel hücrelerden oluşur. Büyüme plakaları, daha yumuşak oldukları ve daha az mineral içerdiğinden, bir X-ışını görüntüsünde kemiğin geri kalanından daha koyu göründüğü için, bir X-ışını üzerinde fark edilmesi kolaydır.
Çocuklar büyüdükçe, büyüme plakalarının röntgen görüntülerinde görünümü değişir ve incelir, sonunda kaybolur (buna “kapalı büyüme plakaları” denir). Her yaşta farklı göründükleri için, doktor kemiklerin ve büyüme plakalarının görünümüne göre bir kemik yaşı atayabilir. Bir çocuğun kemik yaşı (iskelet yaşı da denir), atlastaki standart X-ışını görüntülerinden hangisinin çocuğun kemiklerinin X-ışını üzerindeki görünümüne en yakın olduğu belirlenerek atanır.
Çocuğun kemik yaşı ile kronolojik yaşı arasındaki fark, bir büyüme sorununa işaret edebilir. Ancak bu farklılıklar her zaman bir sorun olduğu anlamına gelmez, çünkü tamamen sağlıklı çocukların kemik yaşları kronolojik yaşlarından farklı olabilir.
Neden Yapılır?
Kemik yaşı çalışması, bir çocuğun iskeletinin ne kadar hızlı veya yavaş olgunlaştığını değerlendirmeye yardımcı olabilir ve bu da doktorların fiziksel büyüme ve gelişmeyi geciktiren veya hızlandıran durumları teşhis etmesine yardımcı olabilir. Bu test genellikle çocuk doktorları veya pediatrik endokrinologlar tarafından istenir.
Kemik yaşı ölçümüyle şunlar öğrenilebilir:
- bir çocuk ne kadar büyüyecek
- bir çocuk ne zaman ergenliğe girecek
çocuğun nihai boyu ne olacak
Test ayrıca ilerlemeyi izlemek ve aşağıdakiler dahil olmak üzere büyümeyi etkileyen koşullara sahip çocukların tedavisine rehberlik etmek için kullanılır:
- Büyüme hormonu eksikliği, hipotiroidizm, erken ergenlik ve adrenal bez bozuklukları gibi büyümeyle ilgili hormon düzeylerini etkileyen hastalıklar
- Turner sendromu (TS) gibi genetik büyüme bozuklukları
- Tedavinin zamanlamasının ve türünün (ameliyat, korse vb.) çocuğun öngörülen büyümesine göre yönlendirilmesi gereken ortopedik veya ortodontik problemler
Hazırlık
Kemik yaşı röntgeni, bir hastane içindeki bir radyoloji bölümünde, bağımsız bir radyoloji merkezinde veya doktor muayenehanesinde bir röntgen teknisyeni tarafından yapılacaktır. Kemik yaşı röntgeni özel hazırlık gerektirmez. Çocuğunuzdan, görüntüye müdahale edebileceğinden, röntgen çekilecek alanda takıları çıkarması istenecektir.
Prosedür
Bu hızlı bir işlemdir. Baştan sona sadece birkaç dakika sürer ve radyasyona gerçek maruz kalma genellikle birkaç saniyeden azdır. Çocuğunuz röntgen çekilirken hiçbir şey hissetmeyecektir. Ekipmanın bakımı için kullanılan klima nedeniyle röntgen odası serin olabilir.
Röntgen çekildikten sonra, görüntüler işlenirken sizden ve çocuğunuzdan birkaç dakika beklemeniz istenecektir. Bulanıklarsa, X-ray’in yeniden yapılması gerekebilir.
Doktorunuz röntgen sonuçlarını alacak ve sizi bilgilendirecektir. Çocuğunuza ek testler yapıldıysa, doktorunuz bir bakım planına karar vermeden önce tüm sonuçların alınmasını bekleyebilir.
