Beşamel sos, Fransız mutfağının en klasik ve temel soslarından biridir. Kremamsı dokusu, hafif tadı ve yemeklere kattığı zenginlik ile mutfaklarda sıkça tercih edilir. Özellikle lazanya, graten ve fırın yemeklerinde kullanılan beşamel sos, dünya mutfağında kendine önemli bir yer edinmiştir. Peki, beşamel sos nedir, nasıl yapılır ve hangi yemeklerde kullanılır? İşte detaylar…
Beşamel Sosun Tarihi
Beşamel sosun kökeni 17. yüzyıla dayanmaktadır. Fransız mutfağının önemli isimlerinden biri olan Louis de Béchamel’in adını taşıyan bu sos, aslında İtalyan mutfağında daha önceden de bilinen bir tariftir. Ancak, Fransa’da geliştirilerek mutfak sanatında temel bir sos haline gelmiştir. Bugün, beşamel sos klasik Fransız mutfağının “ana soslarından” biri olarak kabul edilir.
Beşamel Sosun Temel Malzemeleri
Beşamel sos, yalnızca üç temel malzemeyle yapılan oldukça basit bir sostur. Ancak doğru kıvamı yakalamak ve pürüzsüz bir doku elde etmek için bazı püf noktalarına dikkat edilmesi gerekir. İşte beşamel sosun temel malzemeleri:
- Un: Sosun kıvamını sağlayan ana malzemedir.
- Tereyağı: Unun kavrulmasını ve lezzetini artırmasını sağlar.
- Süt: Sosun akışkan kıvam almasını sağlayan temel sıvıdır.
Bu üç malzemenin doğru oranlarda ve uygun pişirme tekniğiyle kullanılması, mükemmel bir beşamel sos elde etmenin anahtarıdır.
Beşamel Sos Nasıl Yapılır?
Beşamel sos yapımı oldukça basittir, ancak kıvamını tutturmak için bazı noktalara dikkat edilmesi gerekir. İşte adım adım beşamel sos tarifi:
1. Tereyağını Eritin
Bir sos tenceresinde tereyağını kısık ateşte eritin. Tereyağı tamamen eridikten sonra unu ekleyin ve tahta kaşık veya çırpıcı yardımıyla karıştırın.
2. Unu Kavurun
Unu tereyağıyla birlikte 1-2 dakika kadar kavurun. Unun kokusu çıkana kadar karıştırarak pişirin, ancak unun yanmamasına dikkat edin.
3. Sütü Yavaş Yavaş Ekleyin
Sütü azar azar ekleyerek sürekli karıştırın. Böylece un ve tereyağı karışımının topaklanmasını önlemiş olursunuz. Pürüzsüz bir kıvam elde etmek için karışımı sürekli çırpmak önemlidir.
4. Kıvam Almasını Bekleyin
Sütü ekledikten sonra sos kaynayana kadar karıştırmaya devam edin. Kaynamaya başladığında kıvamı koyulaşacak ve beşamel sos hazır hale gelecektir.
5. Baharatlarla Lezzetlendirin
Son olarak tuz, karabiber ve isteğe bağlı olarak muskat rendesi ekleyerek sosun lezzetini artırabilirsiniz. Muskat, beşamel sosa derinlik kazandıran özel bir baharattır.
Beşamel Sosun Kullanım Alanları
Beşamel sos, pek çok farklı yemekte kullanılabilen çok yönlü bir sostur. İşte en yaygın kullanım alanları:
1. Lazanya
İtalyan mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden biri olan lazanya, beşamel sos ile kat kat lezzetlendirilir. Etli veya sebzeli lazanya tariflerinde beşamel sos, yemeğe kremamsı bir dokunuş katar.
2. Fırın Yemekleri ve Gratenler
Fırında sebze graten veya makarna graten gibi yemeklerde beşamel sos, hem kıvamı artırır hem de yemeğin üst kısmının güzelce kızarmasını sağlar.
3. Kıymalı ve Tavuklu Börekler
Börek harçlarına beşamel sos eklenmesi, iç malzemelerin daha yoğun ve lezzetli olmasını sağlar. Özellikle kıymalı ve tavuklu böreklerde kullanımı yaygındır.
4. Beşamel Soslu Tavuk
Tavuk yemeklerinde beşamel sos, hem lezzet hem de kıvam açısından harika bir tamamlayıcıdır. Haşlanmış tavuk ile karıştırılarak fırınlanabilir veya makarna sosu olarak kullanılabilir.
5. Sebze Yemekleri
Beşamel sos, özellikle karnabahar, brokoli ve kabak gibi sebzelerle birleştiğinde harika bir uyum yakalar. Fırında beşamel soslu sebzeler, sağlıklı ve lezzetli bir seçenek sunar.
Beşamel Sos Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Mükemmel kıvamda bir beşamel sos yapmak için şu püf noktalarına dikkat etmelisiniz:
- Unu çok fazla kavurmayın: Aşırı kavrulan un, beşamel sosun rengini koyulaştırabilir ve yanık bir tat verebilir.
- Sütü yavaş yavaş ekleyin: Sütün birden eklenmesi topaklanmalara neden olabilir. Sürekli karıştırarak eklemek pürüzsüz bir kıvam elde etmenizi sağlar.
- Muskat ekleyerek aroma katın: Muskat cevizi, beşamel sosun aromasını zenginleştiren özel bir baharattır. Ancak aşırı kullanımı sosun tadını baskın hale getirebilir.
- Çırpıcı kullanın: Pütürsüz bir sos elde etmek için karıştırma işlemini çırpıcı ile yapabilirsiniz.
Beşamel sos, mutfakta pek çok tarife lezzet katan temel bir sostur. Kremamsı dokusu ve hafif lezzeti sayesinde hem etli hem de sebzeli yemeklerde rahatlıkla kullanılabilir. Evde doğru tekniklerle yapılan beşamel sos, yemeklerinize profesyonel bir dokunuş katacaktır. Eğer mutfakta yeni tarifler denemeyi seviyorsanız, beşamel soslu tarifleri mutlaka listenize eklemelisiniz!
