Çocuk felci nedenleri
Çocuk felci, ölümcül olabilen oldukça bulaşıcı bir viral hastalıktır. Sinir sistemini istila ettiğinde felce neden olabilen çocuk felci virüsü genellikle kontamine yiyecek ve su yoluyla bulaşır. Çocuk felcinin tedavisi olmasa da aşılama ile önlenebilir. Yazımızda çocuk felci belirtileri ve önleme yöntemleri hakkında bilgiler bulabilirsiniz.
Üç polio enfeksiyon paterni vardır; subklinik, felçli ve felç olmayan. Enfeksiyonların yüzde doksan beşi subkliniktir ve genellikle fark edilmez. Çocuk felcine karşı aşıların geliştirilmesinden ve kullanılmasından bu yana, hastalık çok daha az yaygın hale geldi.
Sebepler ve Risk Faktörleri
Çocuk felci virüsü oldukça bulaşıcıdır ve enfekte bir kişinin burnundan, ağzından veya dışkısından gelen salgılarla temas yoluyla bulaşır. Ayrıca, enfekte bir kişiyle doğrudan temas yoluyla veya aşılanmamış bir kişi, yakın zamanda oral çocuk felci aşısı (OPV) almış ve canlı virüsü olan biriyle temasa geçerse de yayılabilir.
Çocuk felcinin yayılması genellikle sanitasyonun zayıf olduğu bölgelerde dışkı-oral yolla olur. Virüs burun ve ağız yoluyla girer, burun ve bağırsak yolunda çoğalır ve daha sonra emilerek kan ve lenfatik sistem yoluyla yayılır. Kuluçka süresi (enfekte olmaktan semptomların ortaya çıkmasına kadar geçen süre) yedi ila 14 gündür.
Hastalığa karşı aşı olmadıysanız çocuk felci riski altında olabilirsiniz. Çocuk felci her yaştan insanı etkilese de, enfeksiyona karşı daha savunmasız olan bebekler, çocuklar, yaşlılar ve hamile kadınlar gibi belirli gruplar vardır. HIV veya aşırı stres altında olanlar gibi bağışıklık sistemi zayıflamış bir kişi de çocuk felci enfeksiyonu açısından daha yüksek risk altındadır.
Çocuk felci belirtileri
Çocuk felci hastaları aşağıdaki semptomlara sahiptir:
- Hafif vakalarda – baş ağrısı, hafif ateş, bulantı ve üç güne kadar kusma
- Biraz daha ağır vakalarda – orta derecede ateş, kas ağrısı, boyun ve sırt sertliği, yorgunluk
- Çoğu şiddetli vakada – ateş, kas ağrısı veya spazmları, kas güçsüzlüğü, sertlik, kabızlık, titreme ve yutma güçlüğü
Polio’nun Etkileri
Polio sonrası enfeksiyonun etkileri şunları içerir:
- Orijinal enfeksiyon sırasında etkilenen kaslarda ilerleyici kas güçsüzlüğünün başlangıcı. Bununla birlikte, orijinal enfeksiyon sırasında etkilenmemiş gibi görünen diğer kaslar da etkilenebilir.
- Eklem ağrısı ve yorgunluk
- Hafıza ve konsantrasyon seviyeleri olumsuz etkilenebilir
- Daha az vakada kaslar zayıflayabilir (atrofi)
- Yutma güçlüğü ve uzun süreli yorgunluk
Komplikasyonlar
Felçli çocuk felci, kas felci ve kalça, ayak bilekleri ve ayaklarda şekil bozuklukları nedeniyle ciddi fiziksel engellere neden olabilir. Çocuk felci ayrıca akciğerler, bağırsaklar, böbrekler ve kalp gibi diğer organlarda da ciddi komplikasyonlara neden olabilir.
Tedavi
Çocuk felcinin tedavisi yoktur; ancak aşı ile önlenebilir. Çocuk felci için yapılabilecek tek şey semptomların tedavisidir. Örneğin, idrar yolu enfeksiyonlarını tedavi etmek için antibiyotikler kullanılır. Bethanechol, idrar tutmayı azaltmak için kullanılır. Baş ağrılarını ve kas ağrısını azaltmak için analjezikler kullanılır.
Önleme
Hastalığı önlemenin en etkili yolu aşı olmaktır. Oral Çocuk Felci aşısı (OPA) 6.ayını ve 18.ayını tamamlayan bebeklere her uygulamada ikişer damla ağızdan verilmek sureti ile uygulanmaktadır.
İnaktif Çocuk Felci aşısı (İPA) ise, 2.ayını, 4.ayını, 6.ayını ve 18.ayını tamamlayan bebeklere toplam 4 defa olmak üzere beşli karma aşı içerisinde koldan kas içi uygulanmaktadır.
Çocuk felci virüsünün yayılmasını azaltmak için iyi kişisel hijyen uygulamak da önemlidir.
