Tanımı
Taşikardi, kalp atış hızının normalden daha hızlı olması durumudur. Genellikle bir yetişkinde dakikada 100’den fazla atış (BPM – beats per minute) olarak tanımlanır. Kalbin hızlı atması, vücudun çeşitli ihtiyaçlarına yanıt olarak ortaya çıkabilir, ancak sürekli veya anormal hızlanma, altta yatan bir sağlık sorununun belirtisi olabilir.
Taşikardi Türleri
- Atriyal Taşikardi: Kalbin üst odacıklarında (atriyum) anormal elektriksel sinyallerin neden olduğu hızlı kalp atışı.
- Supraventriküler Taşikardi (SVT): Kalbin üst odacıklarından (atriyum) veya atriyum ile ventrikül (kalbin alt odacıkları) arasındaki elektriksel yolların neden olduğu hızlı kalp atışı.
- Ventriküler Taşikardi: Kalbin alt odacıklarında (ventrikül) anormal elektriksel sinyallerin neden olduğu hızlı kalp atışı.
- Sinüs Taşikardi: Kalbin doğal ritim düzenleyicisi olan sinüs düğümünün artan hızı nedeniyle oluşan hızlı kalp atışı. Genellikle egzersiz, stres veya hastalık gibi geçici faktörlere yanıt olarak görülür.
Taşikardi Nedenleri
- Fiziksel Aktivite: Egzersiz veya yoğun fiziksel aktivite sırasında kalp atış hızının artması normaldir.
- Stres ve Anksiyete: Psikolojik stres veya anksiyete, kalp atış hızını artırabilir.
- Ateş: Vücut ısısının yükselmesi, kalbin daha hızlı atmasına neden olabilir.
- Kafein ve Nikotin: Bu maddeler kalp hızını artırabilir.
- İlaçlar: Bazı ilaçlar yan etki olarak taşikardiye neden olabilir.
- Kalp Hastalıkları: Koroner arter hastalığı, kalp yetmezliği veya kalp kapak hastalıkları gibi durumlar taşikardiye yol açabilir.
- Elektrolit Dengesizlikleri: Potasyum, magnezyum, kalsiyum gibi elektrolitlerin dengesizliği kalp ritmini etkileyebilir.
- Hipertiroidi: Tiroid bezinin aşırı aktif olması kalp atış hızını artırabilir.
- Anemi: Düşük hemoglobin seviyeleri, kalbin oksijen ihtiyacını karşılamak için daha hızlı atmasına neden olabilir.
Taşikardinin Belirtileri
- Hızlı veya düzensiz kalp atışı (çarpıntı)
- Göğüs ağrısı veya sıkışma hissi
- Baş dönmesi veya sersemlik
- Nefes darlığı
- Bayılma veya bayılma hissi
- Yorgunluk veya halsizlik
Teşhis
- Elektrokardiyogram (EKG): Kalbin elektriksel aktivitesini kaydederek ritim ve hızla ilgili sorunları tespit eder.
- Holter Monitörü: 24 saat veya daha uzun süre boyunca kalp ritmini kaydederek taşikardi epizodlarını belirler.
- Ekokardiyogram: Kalbin yapısını ve fonksiyonunu görüntülemek için ultrason kullanır.
- Stres Testi: Egzersiz sırasında kalp atış hızını ve ritmini değerlendirir.
- Kan Testleri: Elektrolit dengesizlikleri, tiroid fonksiyonu ve diğer potansiyel nedenleri kontrol eder.
Tedavi
Tedavi, taşikardinin türüne ve altta yatan nedenine bağlıdır. Yaygın tedavi seçenekleri şunlardır:
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Stres yönetimi, kafein ve nikotin alımının azaltılması, düzenli egzersiz ve sağlıklı beslenme.
- İlaçlar: Beta blokerler, kalsiyum kanal blokerleri, antiaritmik ilaçlar gibi kalp hızını kontrol eden veya ritmi düzenleyen ilaçlar.
- Kateter Ablasyonu: Anormal elektrik yollarını yok etmek için minimal invaziv bir prosedür.
- Kardiyoversiyon: Kalp ritmini normal hale getirmek için elektrik şoku uygulanan bir tedavi.
- İmplant Edilebilir Cihazlar: Kalp pilleri veya kardiyoverter defibrilatörler (ICD) gibi cihazlar, kalp ritmini izleyip düzenler.
Sonuç
Taşikardi, kalp atış hızının normalden hızlı olması durumudur ve çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Belirtileri fark etmek ve doğru tanı koymak için tıbbi yardım almak önemlidir. Tedavi edilmezse, taşikardi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Ancak, uygun tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile taşikardi yönetilebilir ve kalp sağlığı korunabilir.
