Kronik Yorgunluk Sendromu Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir ?
Kronik yorgunluk sendromu karmaşık, zayıflatıcı bir hastalıktır. KYS, yatak istirahati ile düzelmeyen ve fiziksel veya zihinsel enerji kullanan aktivitelerden sonra daha da kötüleşebilen altı ay veya daha fazla aşırı yorgunluktan sonra teşhis edilebilir.
Semptomlar vücudun farklı kısımlarını etkiler ve tazelenmeyen uyku, halsizlik, kas ve eklem ağrısı, konsantrasyon veya hafıza ile ilgili sorunlar ve baş ağrılarını içerebilir. Semptomlar hafif ila şiddetli olabilir. Gelip gidebilirler veya haftalar, aylar veya yıllar sürebilirler. Ayrıca zamanla veya aniden ortaya çıkabilirler.
Kronik yorgunluk sendromuna ne sebep olur?
KYS’ye neyin neden olduğunu kimse kesin olarak bilmiyor. Birçok kişi, grip benzeri bir hastalıktan veya soğuk algınlığı veya mide mikrobu gibi başka bir enfeksiyondan sonra başladığını söylüyor. Ayrıca Epstein-Barr virüsü (mononükleoza veya “mono”ya neden olan virüs) ile enfeksiyonu takip edebilir. Kronik yorgunluk sendromlu bazı kişiler, ameliyatın ardından olduğu gibi büyük bir fiziksel stres döneminden sonra başladığını bildirmiştir.
Yorgunluk sendromu için kimler risk altındadır?
KYS’nin nedeni bilinmediğinden, bir kişiyi bu durumu almak için neyin riske atabileceğini bilmek zor. Bununla birlikte, KYS’li kişilerde belirli faktörler daha sık görülür. Bu faktörler şunları içerir:
- Cinsiyet. Kronik yorgunluk , kadınlarda erkeklere göre 2 ila 4 kat daha sık görülür.
- Yaş. Kronik yorgunluk genellikle orta yaşlı insanları etkiler, ancak her yaştan insan bunu yaşayabilir.
Kronik yorgunluk sendromunun belirtileri nelerdir?
KYS semptomları genellikle gribi taklit eder. Bunlar en yaygın semptomlardır. Ancak semptomlar her kişide biraz farklı olabilir.
- Işığa duyarlılık
- Baş ağrısı
- Hassas lenf düğümleri
- Yorgunluk ve halsizlik
- Kas ve eklem ağrısı
- Konsantre olamama
- Uykusuzluk hastalığı
- Unutkanlık
- Ruh hali
- Bilinç bulanıklığı, konfüzyon
- Düşük dereceli ateş
- Depresyon
- Fiziksel veya zihinsel egzersizden sonra 24 saatten fazla aşırı bitkin hissetmek
- Uyuduktan sonra yenilenmiş hissetmemek veya uyumakta zorluk çekmek
- Konsantre olmakta zorlanma veya dikkat ve hafıza ile ilgili sorunlar
- Otururken veya ayakta dururken baş dönmesi veya baygınlık hissi (kan basıncındaki düşüş nedeniyle)
- Şişlik veya kızarıklık olmadan eklemlerde ağrı
- Boyunda veya kol altında hassas lenf düğümleri
- Sürekli devam eden veya kaybolan ve sık sık geri gelen boğaz ağrısı
KYS’nin daha az görülen semptomları şunları içerir:
- Görme sorunları (bulanıklık, ışığa duyarlılık, göz ağrısı)
- Psikolojik belirtiler (sinirlilik, ruh hali değişimleri, panik atak, kaygı)
- Titreme ve gece terlemeleri
- Düşük dereceli ateş veya düşük vücut ısısı
- İrritabl bağırsak
- Gıdalara, kokulara, kimyasallara, ilaçlara ve sese karşı alerjiler ve hassasiyetler
- Yüzde, ellerde veya ayaklarda uyuşma, karıncalanma veya yanma hissi
KYS’nin semptomları diğer tıbbi durumlara benzeyebilir. Teşhis için daima sağlık uzmanınızla konuşun.
Kronik yorgunluk sendromu nasıl teşhis edilir?
Kronik yorgunluk semptomlarının çoğu aynı zamanda diğer hastalıkların veya ilaçların yan etkilerinin semptomları olduğundan, doktorunuzun KYS olup olmadığınızı belirlemeye yardımcı olması için fizik muayene ve testler yapması gerekecektir. KYS yi teşhis etmek için standart laboratuvar testleri yoktur. Tıp Enstitüsüne göre, bir KFS teşhisi aşağıdaki semptomların 3’ünü de gerektirir:
- Hastalıktan önce yaptığınız aktiviteleri büyük ölçüde azaltmanız gerekir. Şiddetli ve kronik yorgunluk 6 aydan fazla sürmüş olmalı ve diğer sağlık sorunları göz ardı edilmiştir. Dinlenme bu semptomları hafifletmez.
- Fiziksel aktivite sonrası şiddetli yorgunluk. Hastalık başlamadan önce üstesinden gelebileceğiniz fiziksel veya zihinsel stresin ardından yorgunluk daha da kötüleşir.
- Seni yenilemeyen uyku.
Ek olarak, aşağıdaki belirtilerden biri mevcut olmalıdır:
- Baskı altında kötüleşen düşünme güçlüğü.
- Ortostatik intolerans. Bu, dik durmanın semptomları daha da kötüleştirdiği anlamına gelir. Geriye yaslanmak veya ayaklarınızı kaldırmak semptomları hafifletebilir, ancak onlardan tam olarak kurtulmaz.
Kronik yorgunluk nasıl tedavi edilir?
KYS’nin tedavisi yoktur. Tedavi semptomları hafifletmeyi amaçlayabilir.
Tedavi şunları içerebilir:
- Kortikosteroidler ve antidepresanlar dahil ilaç
- Işık yoğunluklu aerobik egzersiz, ancak orta ila şiddetli yoğun fiziksel aktivite önerilmez
- Diyet takviyeleri ve bitkisel ürünler
- Psikoterapi ve destekleyici danışmanlık
Kronik yorgunluk sendromuyla yaşamak
Şu anda Kronik yorgunluk sendromu için bir tedavi yoktur. Şiddetli yorgunlukla başa çıkmak çok zor olabilir. Size yardımcı olacak tedavileri bulmak için sağlık uzmanınızla birlikte çalışmak önemlidir. Bazı insanlar danışma veya destek gruplarını faydalı buluyor.
Kronik yorgunluk sendromu hakkında önemli noktalar
- Kronik yorgunluk , derin yorgunluk ile işaretlenir.
- Semptomlar genellikle fiziksel veya zihinsel aktivite ile kötüleşir.
- Şiddetli yorgunluğa ek olarak, semptomlar arasında hafif hassasiyet, baş ağrısı, kas ve eklem ağrısı, konsantrasyon sorunu, ruh hali değişimleri ve depresyon yer alır. Tedaviler ilaçları, egzersizi, takviyeleri ve danışmanlığı içerebilir.
