Anne Sütü Nasıl Oluşur?
Vücudunuzun doğum yapmadan önce emzirmeye hazır hale geldiğini biliyor muydunuz? Hamileyken göğüsleriniz değişir. Bu değişiklikler göğüslerinizin anne sütü yapmasını sağlar ve daha dolgun ve hassas hissetmenize neden olabilir. Bebeğiniz doğduktan sonra emdiklerin de, vücudunuz göğüslerinizin süt yapmasına ve salıvermesine neden olan hormonları serbest bırakır.
Meme, esasen memenin sütü üreten alanlarını destekleyen ve koruyan bağ ve yağ dokularından oluşan bir bezdir. Süt meme loblarında üretilir. Süt kanalları da anne sütünü meme uçlarına doğru ilerletir.
Emzirme başarısının göğüs veya meme uçlarının büyüklüğü ile ilgisi yoktur. Meme büyüklüğü kalıtsal bir özelliktir ve sahip olduğunuz yağ hücrelerinin sayısına göre belirlenir. Göğüsler hamilelik ve emzirme ile büyür. Emzirme arz-talep sürecidir. Bu nedenle, bebek daha fazla emerse, daha fazla süt üretilir.
Meme ucu ve areola (meme ucunun etrafındaki koyu halka) hamilelik sırasında büyür ve rengi koyulaşır. Bu, bebeğinizin net bir “hedef” sağlayarak kilitlenmesine yardımcı olabilir.
Areola üzerindeki küçük yumrulara Montgomery bezleri denir. Bu bezler Hamilelik ve emzirme döneminde meme ucunu temizleyen, yağlayan ve koruyan doğal bir yağ üretirler. Bu yağ bakterileri öldüren ve meme kremlerini gereksiz kılan bir enzim içerir. Göğüslerinizi temizlemek için sadece su kullanın. Sabunlar, losyonlar veya alkol bu koruyucu yağı temizleyebilir.
Her meme başı, sütün akması için 15 ila 20 açıklığa sahiptir. Bebeğiniz sütü emmeye başladığı oluşturduğu emme refleksi sütün göğsünüzden bebeğinizin ağzına akmasına yol açar.
Anne Sütü Nasıl Üretilir?
Bebeğin emmesi, beyindeki hipofiz bezine prolaktin ve oksitosin salgılamasına neden olan meme ucu ve areoladaki sinir uçlarını uyarır. Prolaktin, meme loblarındaki hücrelerin kanınızdan besin (proteinler, şekerler) almasına ve anne sütüne çevirmesine neden olur.
Oksitosin, alveollerin etrafındaki hücrelerin büzüşmesine ve sütünüzü süt kanallarından çıkarmasına neden olur.
Göğüslerden süt gelmesi çok garip bir zamanda meydana gelirse, parmaklarınızla meme ucunu aşağı doğru bastırın ve sızıntı durana kadar bastırmaya devam edin. Giysilerinizi korumak için, özellikle ilk haftalarda sütyeninize göğüs pedleri koymak yardımcı olabilir. Bu tür bir sorunlar genellikle ilk birkaç hafta emzirdikten sonra oldukça azalır.
Emzirme döneminde oksitosin hormonunun salgılanması da uterusun kasılmasına neden olur. Bu mekanizma rahminizin gebelik öncesi boyutuna hızla geri dönmesine yardım eder.
Kolostrum
Göğüslerinizin salgıladığı ilk anne sütü olan kolustrom, bebeğinizin midesinin küçüklüğüne uyması için ilk üç gün boyunca az miktarda bulunur. Çoğu bebek bu süre zarfında ek beslenmeye ihtiyaç duymaz. Doğum yaptıktan sonra emzirmeye mümkün olan en kısa sürede başlamalısınız. Bebeğinizin bu değerli sütü alabilmesi için 24 saatte en az 8 ila 12 kez emzirin. Kolostrum ve olgun süt yenidoğan bebeğinizin özel ihtiyaçlarını karşılamak için tasarlanmıştır.
Kolostrum sarı bir renge sahiptir, protein açısından yüksek, yağ ve şeker açısından düşüktür. Protein içeriği olgun sütten üç kat daha fazladır, çünkü anneden geçen antikorlar açısından zengindir. Bu antikorlar bebeğinizi korur ve doğal bir müshil olarak işlev görür ve bebeğinizin mekonyum adı verilen ilk dışkıyı yapmasına yardımcı olur.
Olgun süt
Sütünüz doğumdan yaklaşık 48 ila 72 saat sonra değişecek ve miktarı da artıracaktır. Emzirmeye ne zaman ve ne sıklıkta yaptığınıza bağlı olarak daha uzun sürebilir. Daha önce emzirdiyseniz sütteki değişiklik biraz daha erken gerçekleşebilir. Bebeğinizin yüzünde uykulu, memnun bir ifade görene kadar bebeğinizi emzirmeye devam edin.
Ailenin rolü
Aile, siz ve bebeğiniz arasındaki emzirme ilişkisinde önemli bir rol oynar. Bir ailenin verebileceği en değerli hediyelerden biri doğumdan sonra sizinle ilgilenmek ve sağlıklı bir emzirme ilişkisini teşvik etmeye yardım etmek ve desteklemektir. Örneğin, aile üyeleri, enerjinizi bebeğin bakımından uzaklaştıran birçok ev işini yapabilir.
Aile üyelerinin bebeğe bakımına yardımcı olmalarının bir çok yolu vardır. Gaz çıkartma, bebeğin bezini değiştirme, oyun oynama, bebeğe masaj yapma, rahatlama, tutma ve sallanma vb. gibi birçok konuda size yardımcı olabilirler.
Emzirmenin ilk birkaç haftası çok önemlidir. Bu dönem sizin ve bebeğiniz için neyin en iyi olduğunu öğrenmeye başladığınız zamanıdır. Aynı zamanda süt tedariğinizin oluştuğu dönemdir. Bu dönem oldukça zor ve çok sinir bozucu olabilir. Doğru pozisyonu bulabilmek için birkaç emzirme pozisyonu denemeniz gerekebilir. Ailenizden, arkadaşlarınızdan gelen güçlü destekle, ilk haftalarda emzirmeyi bırakmış olan anneler çabalayarak başarılı olabilir ve süt tedariğini artırabilir. Unutmayın anne sütü bebeğiniz için en önemli besin kaynağıdır.
Yeni annelerin bebek bakımı için en önemli destek beklediği kişi eşleridir. Diğer destek olabilecek kişiler; anneniz veya kayınvalideniz, diğer aile üyeleri, emziren arkadaşlarınız ve doktorunuz, hemşire gibi sağlık çalışanları olabilir.
Aileniz ve arkadaşlarınız size en iyi desteği nasıl sağlayabilir?
Bebeğinizi nasıl emzireceğinizi öğrendiğiniz ilk günlerde ailenizin, arkadaşlarınızın ve eşinizin teşvik ve duygusal destek sağlamaları çok önemlidir. Birçok anne bu dönemde emzirmekten vazgeçmeye karar verir. Unutmayın, hem siz hem de bebeğinizin emzirme konusunda rahat etmesi zaman alacaktır. Daha önce emzirmiş olsanız bile, her bebek birbirinden farklıdır. Siz ve bebeğiniz, ilk birkaç gün veya bir ya da iki hafta boyunca ikiniz için en iyi olanı birlikte öğreneceksiniz.
Aileniz ve arkadaşlarınız temizlik, çamaşır, alışveriş ve yemek pişirme gibi ev işleri konusunda size yardımcı olabilirler. Çok fazla iş yapmaya çalışmaktan kaynaklanan fiziksel yorgunluk sütünüzün azalmasına neden olabilir. Bebeğiniz uyurken fiziksel iyileşmenize yardımcı olması için şekerleme yapın.
Bazı kadınlar doğumdan sonra depresyonda hissedebilirler. Yorgunluk bu duyguyu daha da kötüleştirebilir. Başkalarının sizin için bir şeyler yapmasına izin verin. Siz sadece bebeğinizi emzirin. Tüm enerjinizi doğum sonrası iyileşmeye, emzirmeye ve bebeğinizi tanımaya ve bakmaya ayırmalısınız.
Son olarak, siz ve eşiniz, normal cinsel hayatınıza devam etmek konusunda sabırlı olmalısınız. Doğum yaptıktan sonra seks yapma konusundaki ilginizi geçici olarak kaybedebilirsiniz. Bu yaygın bir durumdur ve emziriyor olsanız da olmasanız da böyle hissedebilirsiniz..
Hamilelik ve doğumdan sonra vücudunuz hakkında endişeleriniz ve olumsuz hisleriniz olabilir. Doğumdan sonra meme değişiklikleri görseniz de, bu değişiklikler emzirmeden değil, hamilelikten kaynaklanmış olabilir. Emzirme kilo almanıza neden olmaz. Aslında, emzirme, uygun diyet ve ılımlı egzersizle birleştirildiğinde hamilelik kilonuzu kaybetmeyi kolaylaştırabilir.