Sarılık, yeni doğan bir bebeğin cildinin yüksek miktarda bilirubin üretilmesi veya karaciğerin ondan yeterince çabuk kurtulamaması nedeniyle cildinin sararması durumudur. Bilirubin, kırmızı kan hücreleri parçalandıktan sonra üretilen kahverengimsi sarı bir maddedir. Vücut, dışkı (kaka) ve idrar (çiş) yoluyla bilirubinden kurtulur.
Sarılığın belirtileri nelerdir?
Yeni doğan bebeklerde sarılık oldukça yaygındır. Bebeğin cildi ve gözlerin beyazları sarı renge döner. Bebeğiniz doğduktan 1 ila 4 gün sonra sarılığı fark edebilirsiniz. Önce bebeğinizin yüzünde ve göğüs kısmında görünecektir.
Yüksek seviyelerde bilirubin (şiddetli sarılık) olan bebekler çok yorgun ve huysuz görünebilir ve uyanmaları çok zor olduğu için yetersiz beslenebilirler.
Sarılık bebeğimi zarar verir mi?
Çoğu sarılık bebeğiniz için zararlı değildir ve bebeğinizin vücudu bilirubin ile baş etmeyi öğrendiğinde kendinden kaybolabilir.
Ancak bazı bebeklerde zararlı olabilecek kadar fazla bilirubin vardır. Bilirubin seviyesi çok yükselirse, bebeğinizin bazı beyin hücrelerini etkileyebilir. Nadir durumlarda, şiddetli sarılık nöbetlere neden olabilir veya sağırlığa, serebral palsiye veya ciddi gelişimsel gecikmeye neden olabilir. Neyse ki, sarılıkların çoğu şiddetli değildir ve komplikasyonlar genellikle kolay önlenebilir.
Sarılığı nasıl önleyebilirim?
Bebeğinizi doğumdan sonraki ilk saatlerde ve günlerde sık sık beslemek, özellikle emzirmek sarılık riskini azaltmaya yardımcı olur. Sık beslemek bebeğinizin daha çok dışkılamasına neden olur. Süt ayrıca bebeğinizin karaciğerine bilirubini işlemek için ihtiyaç duyduğu enerjiyi verir. Bebeğinizin dışkısı koyu yeşilden sarıya dönmelidir.
Emzirirken sorun yaşıyorsanız, doktor veya hemşirenizden yardım almanız önemlidir. Dehidrasyondan kaçınmak ve sarılığın kötüleşmesini önlemek için bebeğinize ek mama vermeniz gerekebilir.
Bebeğimin bilirubin seviyelerinin çok yüksek olup olmadığını nasıl anlarım?
Bebeğinizin vücudundaki bilirubin miktarını ölçmek için bir kan testleri vardır. Birçok hastanede bebeğinizi eve götürmeden önce bilirubin seviyeleri rutin olarak kontrol edilir. Kan testlerini en aza indirmek için, sarılığı izlemek için invazif olmayan cihazlar (transkutan bilirubinometre) de kullanılır.
Sağlık uzmanınız, bebeğinize yapılan testin tam olarak kaç saatte bir yapıldığını bilirse, bebeğinizin sonucunu bir grafik üzerinde çizebilir. Siz ve bebeğiniz hastaneden ayrıldığında bilgi size verilmelidir. Test, bebeğinizin tedavi gerektiren bir bilirubin düzeyine ulaşma riski altında olduğunu gösterirse, doktorunuz bir takip ziyareti ayarlayacak ve bebeğinize başka bir test yapacaktır.
Sarılık nasıl tedavi edilir?
Çoğu zaman sarılık kendiliğinden geçer. Bazen bebeklerin bilirubin seviyelerini düşürmek için yardıma ihtiyacı olabilir. Bunu yapmanın bir yolu, bebeğinizin cildinin özel bir mavi ışığa maruz kaldığı fototerapi tedavisidir. Cilt ışığı emer ve bilirubini değiştirir, böylece vücut bilirubinden dışkıda ve idrarda daha kolay kurtulabilir. Fototerapi genellikle bir hastanede yapılır.
Bebeğinizi güneş ışığına maruz bırakmak (doğrudan veya dolaylı olarak) zararlı olabilir. Bunu önce sağlık uzmanınızla görüşmeden yapmayın.
Fototerapi güvenli midir?
Fototerapi güvenlidir. Bebeğinizin gözleri özel göz bantları ile korunacaktır. Cinsel organlar da korunacaktır. Fototerapi bazen deri döküntüsüne veya gevşek bağırsak hareketlerine neden olabilir. Bebeğinizin daha sık emzirilmek gibi ekstra sıvılara ihtiyacı olabilir.
Sarılık konusunda ne zaman endişelenmeliyim?
Sarılık bu bebekler için daha ciddi olabilir:
- 37 haftadan önce doğmuş,
- doğumda 2500 gramdan daha hafif olan,
- kan grubu annesinin kan grubuna uygun olmayan,
- yaşamın erken döneminde, özellikle ilk 24 saat içinde gelişen sarılık,
- sarılığı kollara ve bacaklara ilerleyen,
- doğumdan sonra kafa derisinin altında çok fazla morarma veya şişlik olan,
- kardeşlerinde doğumda sarılık olan ve kan değişimi ile tedaviye ihtiyaç duyan (bebeğin kanı alınıp yenisiyle değiştirilir).
Hastaneden ayrıldıktan sonra doktorumu ne zaman aramalıyım?
Bebeğiniz aşağıdaki belirtilerden herhangi birini gösterirse doktorunuzu arayın:
- emzirmeyi veya biberonla beslemeyi reddediyor,
- her zaman çok uykulu
- çok kilo vermişse (doğumda ağırlığının% 10’undan fazlası),
- aşırı sarılık (kollar ve bacaklar sarı veya turuncu renktedir) veya
- kötüleşen sarılık.