Antibiyotik gerekli mi ?
Sonbahar- kış mevsimi burun akıntısı ve geçmek bilmeyen öksürüklerin sıklıkla görüldüğü bir mevsimdir. Basit soğuk algınlığı dediğimiz hastalık, aslında çok çeşitli virüslerin neden olduğu bir tablodur. Ateş, burun akıntısı ve tıkanıklığı, öksürükle kendini belli eder. Halsizlik, baş ağrısı gibi bulgular da duruma eşlik eder. Maalesef kış mevsiminde sadece bir tür değil çok çeşitli virüsler hastalık yaparlar.
Antibiyotikler bakterilerin neden olduğu hastalıklar için saklanmalıdır. Dikkatsizce, üzerinde çok düşünülmeden alınan antibiyotikler, viral hastalığın seyrine etki etmediği gibi, dirençli mikropların gelişmesini ve çoğalmasını sağlayarak, toplum sağlığı için sakınca doğurur. Antibiyotikler duyarlı bünyelerde allerjik reaksiyonlara, allerjik olmayan ilaç reaksiyonlarına, barsak florasına etki ederek şiddetli diareye de neden olabilirler. Antibiotik alma gereği mutlak bir doktor tarafından belirlenmelidir.
Virüslerin bulaşma mekanizmasını anlamak için aşağıdaki çalışmayı okuyun! ELLERE DİKKAT!!
RSV (respiratory sinsisyal virüs), büyüklerde sadece nezle, küçük çocuk ve bebeklerde ise bronşit – bronşiyolit yapabilen bir mikroptur. Akciğerlerde ötme sesi (=wheezing) e neden olur. Son yıllarda saptanan, metapnömovirus, bocavirüs gibi yeni virüsler de üst ve alt solunum yolu enfeksiyonlarına, akciğerde wheezing ve şiddetli öksürük tablosuna neden olabilirler. Bazen bu tabloya, döküntü, ishal gibi ek rahatsızlıklar da eklenebilir.
Klinik alışmalarda, hasta bir bebeğin odasında bebekten 1 metre uzakta oturanlar, ona sarılanlar ve bebek yokken odaya girip yattığı yatağın kenarlarına dokunanlar karşılaştırılmış. Bebekle aynı havayı soluyanlar hasta olmadığı halde, bebeğe sarılanlar ya da sadece karyolasına ya da civarına dokunanlar hastalanmışlardır.
Viral hastalık geçiren çocuklar daha belirtileri başlamadan bulaşıcı olabilirler. Bazen de haftalarca öksürdükleri halde, artık bulaşıcılıkları kalmamış olabilir. Öksürüğün devam etmesi virüslerin solunum yolunu kaplayan dokuda yaptığı tahrişe ya da değişikliğe bağlıdır. Virüsler oyuncak ya da bebeğin sık dokunduğu ya da üzerine öksürüp aksırdığı yüzeylerde uzun süre yaşayabilirler. Bu yüzden enfeksiyondan korunmak için elleri sık sık yıkamak şarttır. Küçük çocukların bulunduğu yuva ya da okul öncesi sınıflarda saatte bir el yıkanması, eve dönen çocuğun mutlaka el ve yüzünün yıkanarak temizlenmesi, yüzeydeki mikropların temizlenmesini sağlar ve hastalığı önler.
Çocuğumu yuvaya göndermeli miyim ?
Çocuk hasta görünüyor, enerjisiz ve huzursuzsa, evde kalması daha doğrudur. Ateşliyken çocuğunuzun yeri evidir. Virüs hastalıkları çocuğunuzun daha sakin bir kaç gün geçirmesiyle, dinlenmesi ve uyumasıyla daha kolay atlatılır. Mümkünse temiz havaya çıkması iyi olur. Kapalı alışveriş merkezleri, kapalı çocuk oyun alanları, toz ve sigara dumanı olan ortamlar iyileşmeyi geciktirir ya da durumu daha da kötüleştirebilir. Çocuğunuzun genel hali iyiyse, burnunun hala akıyor olması ya da öksürmesi pek de önemli değildir. Bu ilerleyen süreçte bulaşıcılığı kaybolur.
Bağışıklık sistemi kuvvetlendirilebilir mi ?
- Taze meyve ve sebze: Vücudun doğal direncini arttırmak için alınabilecek en kolay önlem taze sebze ve meyve tüketmektir.
- C vitamini: Mikroplarla savaşmak için idealdir. 6 yaşına kadar günde 250 mg, daha sonra 500 mg alınabilir. Çiğnenen ya da eritilebilir formları vardır.
- Ekinezya: Hastalık boyunca 4-5 gün süreyle ekinezya içeren damlaları doktorunuza danışarak kullanabilirsiniz. Ekinezyanın uzun kürler halinde kullanılmasının klinik etkisi hiçbir çalışmada gösterilmemesine karşın, kısa dönem kullanım hastalığın süresini ve şiddetini azaltabilir.
- Ihlamur: içine zencefil, limon, elma kabuğu ekleyerek hazırlayacağınız ıhlamur, boğaz tahrişini alır, çocuğu sakinleştirir ve öksürüğü de azaltır. Genelde hastayken yemeden içmeden kesilen iştahı azalan çocuklarda bol sıvı alımı çok önemlidir.
Başka ilaçlar gerekmez mi ?
Nezle-grip durumunda sıklıkla ağrı kesici ve ateş düşürücü parasetamol içeren ilaçların kullanılması önerilir. Bunun ötesinde, burun tıkanıklığını giderici serum fizyolojik ya da okyanus suyu içeren spreyler, ya da buhar tedavisi, burun açmak, solunum yollarını rahatlatmak için etkili olabilir. Kombine ilaçlar, içlerinde, ağrı kesiciyle birlikte, burun tıkanıklığı giderici, öksürüğü durdurucu ilaçlar da içerirler. Özellikle 2 yaşına altındaki çocuklarda kullanılması sakıncalı olan bu ilaçların, 2-6 yaş grubunda da dikkatle ve karıştırılmadan kullanılmaları doğru olur. Bu tür ilaçları doktorunuza danışmadan kendiliğinizden başlamamanız en doğrusudur ve önemlidir. Öksürüğün sebebi burun gerisine akan salgılar, ya da solunum yolunun hassaslaşması olabilir. Burun temizliği, ortamın serin ve nemli tutulması tıkanıklığı azaltır ve giderir.
Ne zaman antibiyotik ?
Virüs enfeksiyonları bazen 4-5 gün, nadiren 7 gün ateşe neden olabilirler. Bu süreçte çocuğunuz neşeli, normal aktivitesini yapıyor, sıvı almaya devam ediyor ve yorgun görünmüyorsa bekleyebilirsiniz.
ANCAK;
Şiddetli kulak ağrısından şikayet ediyor, baş-yüz ağrısı tanımlıyor, burun akıntısı yoğunsa, sinüzit– orta kulak enfeksiyonu gibi komplikasyonları akla getirilmelidir. Şiddetlenen öksürük, göğüs ya da karın ağrısı zatürreyi düşündürebilir, mutlaka çocuğu doktora götürmek gerekir. Bu durumda kan tetkikleri, gerekirse röntgen çekilerek karar verilir. Virüs hastalıklarından iyileşme uzadığında, bünyeyi yorarak, ikincil enfeksiyonlara zemin hazırlayabilirler. Çok uzamış ateş, ya da yukarıda belirtilen bulguların varlığında eklenen bakteri enfeksiyonları düşünülebilir. Doktorunuz böyle bir durumda antibiyotik gerekli olup olmadığına karar verecektir.
