Kepek nedir?
Kepek, kaşıntı ve kafa derisinin aşırı dökülmesiyle işaretlenmiş kronik bir kafa derisi rahatsızlığıdır. Ciddi olmasa da, benlik saygınızı etkileyen rahatsız edici kozmetik bir problem olabilir. Uygun kepek önleyici tedavi ile durum etkili bir şekilde kontrol edilebilir ve yönetilebilir. Bu yazımız da kepek nasıl geçer sorusunun cevabını bulmaya çalışacağız.
Hafif kepek vakaları için, hafif bir temizleyici ile günlük şampuanlama yeterlidir. İnatçı kepek için daha güçlü ilaçlı şampuanlar kullanılabilir. Daha ciddi vakalarda, reçeteli şampuanlar gerekli olabilir.
Çoğu kepek vakası doktor kontrolü gerektirmez. Ancak, reçetesiz satılan kepek şampuanlarını birkaç hafta denedikten sonra hala başınızı kaşıyorsanız veya saç deriniz kızarıp pul pul oluyorsa, doktorunuza veya dermatoloğunuza görünün. Seboreik dermatit veya kepeğe benzeyen başka bir durumunuz olabilir. Genellikle doktorunuz sorunu sadece saçınıza ve saç derinize bakarak teşhis edebilir.
Kepek nedenleri
Kepeğin birçok nedeni vardır, en basiti kuru cilttir. Bu tür kepeğe sahip hastalar, en çok soğuk ve kuru havanın ve aşırı ısınan odaların cildi kuruttuğu kış aylarında rahatsız olurlar. Bu kepek çeşidinden dökülen kepek, diğer nedenlerden kaynaklananlardan daha küçük ve daha az yağlıdır. Bu tür kepekten muzdarip kişiler, sadece kafa derisinde değil, aynı zamanda kollar ve bacaklar gibi vücudun diğer kısımlarında da kuru cilt yaşarlar. Kepek ayrıca aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir dizi cilt koşulundan kaynaklanabilir:
- Seboreik dermatit veya tahriş olmuş, yağlı cilt
- Yağ birikmesine neden olan seyrek şampuanlama
- Sedef hastalığı, ölü deri hücrelerinin birikmesi
- Kafa derisinin egzaması
- Kontakt dermatit
- Malassezia, maya benzeri bir mantar
Seboreik dermatiti olan hastalarda kafa derisinin yanı sıra kaş, göğüs kemiği ve kasık gibi diğer cilt yüzeylerinde de pullanma olabilir. Sedef hastalığı pulları veya tahriş olmuş egzama derisi vücudun diğer kısımlarında olduğu gibi kafa derisinde de ortaya çıkarak kepek pullarına neden olur. Genellikle bir kişinin saç ürünü bileşenlerine duyarlılığının bir sonucu olan kontakt dermatit, aşırı saç yıkama, boyama veya saç kremi ile daha da kötüleşebilir. Malassezia, çoğu yetişkinin sağlıklı saç derisinde yaşar, ancak yalnızca cilt hücrelerinin aşırı büyümesine neden olduğunda sorunlara neden olur. Ortaya çıkan kafa derisi durumu benzer olduğu için kepek çeşitli nedenleri arasında ayrım yapmak genellikle zordur.
Risk faktörleri
- Yaş. Kepek genellikle genç yetişkinlikte başlar ve orta yaşta devam eder. Bazı insanlar için bu yaşam boyu süren bir sorun olabilir.
- Cinsiyet. Kepek erkeklerde daha yaygındır. Erkek hormonu testosteronunun yağ üreten bezler üzerindeki hormonal etkilerine ek olarak, erkekler de kafa derisini yağlı yapan sebum üreten daha büyük yağ bezlerine sahiptir.
- Yağlı saç ve saç derisi. Malassezia yağlı kafa derisi üzerinde büyür, aşırı yağlı cilt ve saçları kepeklere daha yatkın hale getirir.
- Parkinson hastalığı, felç veya kalp krizi gibi bazı hastalıkları ve rahatsızlıkları olan ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler kepek geliştirmeye daha duyarlıdır.
Kepek belirtileri
Kepek belirtileri ve semptomları şunları içerir:
- Saç ve omuzlarda görülen beyaz, yağlı görünümlü ölü deri pulları
- Kaşıntılı, pullu kafa derisi
Kepek ve kaşıntılı deri için rahatlatıcı yöntemler
Genel ev ilaçları çoğunlukla kaşıntıyı ve kalıcı soyulmayı sakinleştirmek için kafa derisi iltihabını hafifçe azaltarak çalışır. Sirke veya ezilmiş aspirin içeren ilaçlar, kafa derisinde cilt tahriş edici mayanın büyümesini engelleyen hafif asidik bir ortam yaratır.
Bu malzemeleri kafa derisine nazikçe ev bakımı olarak uygulayın:
- Hindistan Cevizi Yağı
- Yarım su ile seyreltilmiş elma sirkesi
- Ezilmiş ve su ile hamur haline getirilmiş Aspirin
- Aloe vera
- Çay Ağacı Yağı
İnatçı Kepek ve Malassezia Saç Derisi Tedavileri
Düzenli şampuanlar ve ev de yapılan uygulamalarla azalmayan dirençli kepek vakaları için ilaçlı kepek önleyici tedavi şampuanlarını deneyin. Her gün şampuanlayın iyi sonuç alabilmek için şampuanı en az beş dakika saçınızda bekletin.
Daha ciddi vakalar için reçeteli bir şampuan veya steroid losyon ile daha agresif kepek tedavisi gerekebilir.
Bunlar:
- Antibakteriyel ve antifungal ajan içeren çinko pirition şampuanları
- kömür esaslı şampuan seboreik dermatit ve sedef hastalığı olanlar için uygundur
- Selenyum sülfür şampuanları hücre döngüsünü önlemeye yardımcı olur ve malassezia kafa derisi tedavisinde etkilidir
- Ketokonazol şampuanları geniş spektrumlu bir antifungal ajan olan ketokonazol içerir
Kepek Tedavileri
Kepek tedavisi genellikle ilaçlı şampuanlardır. Birçok kişi reçetesiz satılan ürünlerden etkili bir rahatlama bulabilir, ancak bazı insanlar daha güçlü hazırlıklar için reçete gerektirebilir. Kepek şampuanları aşağıdaki bileşenlerden birini içerebilir:
- Çinko pirition
- Katran bazlı Jel
- Salisilik asit
- Selenyum sülfür
- Ketokonazol
Bu listedeki sonuncusu olan ketokonazol, diğer ürünler başarısız olduğunda işe yarayabilecek mantar önleyici bir preparattır. Bu maddelerden bazıları, bazı kişilerde diğerlerinden daha iyi sonuç verebilir ve zaman zaman çeşitlerin değiştirilmesi faydalı olabilir. Durum iyileştikçe kepek şampuanının kullanım sayısını azaltmak da etkili olabilir. Şampuanla saç derisine masaj yapmak ve durulamadan önce birkaç dakika orada kalmasına izin vermek, böylece ilaca etki etme şansı vermek yardımcı olur.
Saçınızdan kepek nasıl geçer?
Kepek, bazı basit yaşam tarzı değişiklikleri yapılarak önlenebilir veya kontrol edilebilir:
- Stresle etkili bir şekilde baş etmeyi öğrenin. Stres kepeği tetikleyebilir veya şiddetlendirebilir.
- Yağlı bir saç derisine sahip olma eğiliminiz varsa düzenli olarak şampuanlayın.
- Saç spreyi, şekillendirme jeli, köpük ve saç jölesi gibi saç şekillendirici ürünlerin aşırı kullanılmasından kaçının, bu da saçlarınızda ve saç derinizde yağ birikmesine neden olabilir.
- Kepeklenmeyi önlemeye yardımcı olabilecek çinko, B vitaminleri ve esansiyel yağ asitleri içeren sağlıklı bir diyet yapın.