Yürümeyi ve konuşmayı öğrettiğimiz küçüklerimizin bize ters ters tepki vermeye başlaması ebeveyn olarak ne kadar sinir bozucu! Böyle durumlarda ne yapılır? İşler kontrolden çıkmış gibi göründüğünde çocuklarınızın sizi dinlemesini nasıl sağlarsınız?
Ebeveynlik zorlu bir roldür çünkü çocukların karakterini ve davranışlarını şekillendirir. Bununla birlikte, bazen, sizi aklınızın sonuna kadar da götürebilir. Mükemmel bir ebeveynlik yöntemi olmadığını hatırlamak önemlidir. Herkes deneme yanılma yoluyla öğrenir. İyi ebeveynlik, tamamen öğrenmeye açık olmakla ve bu işte en iyi işi yaptığınızı asla varsaymamakla ilgilidir. Bu şekilde, aksini öğrendiğinizde gücenmiş hissetmezsiniz.
Mükemmel ebeveynler olmadığı gibi mükemmel çocuklar da yok! Sallayarak uyuttuğunuz o şirin bebeğiniz şimdi sinir krizi geçiriyor ve sizi zorluyor. Ancak çocuklar karşılık verdiğinde veya yaramazlık yaptığında, bunu sizden nefret ettikleri için yapmadıklarını hatırlamak önemlidir. Bu sadece küçük sevgililerinizin büyüdüğünün ve bağımsız hale geldiğinin bir işareti.
Çocuklar okulda gün boyu komutları yerine getirirler ve ev, iradelerini kullanabilecekleri tek yerdir. Bağımsızlık onlar için yeni bir şey ve bunu deniyorlar. Bir şeyi yapmayı ya da yapmamayı seçerler. Bu aşama dayanılmaz görünebilir, ancak birkaç noktayı akılda tutarak daha iyi hale getirilebilir. Onlara bir göz atalım.
Çocuklara talimat vermek için yaratıcı yollar kullanın
“Mizah duygusu olmadan ebeveynlik yapmak, matematiği kötü olan bir muhasebeciye benzer.” Mizah, ebeveynliğin ciddiyetini ortaya çıkarabilir ve hem çocuk hem de ebeveyn için eğlenceli hale getirebilir. Komik tonlarda talimat vermek, bir çizgi film karakterini taklit etmek, hatta komik bir dans yapmak havayı yumuşatır ve çocukları onları takip etmeye motive eder. Rutin aktivitelere dahil edildiğinde küçük oyunlar çocuklar tarafından kolayca sevilir.
Örneğin, gece diş fırçalamak gibi rutin aktiviteler hakkında bir şarkı yapılarak daha eğlenceli hale getirilebilir. Fırçalarken komik suratlar yapmak da iyi bir fikir olabilir. Talimat vermenin bu yaratıcı yolları, her gece istenmeyen öfke nöbetlerinden kaçınmanıza yardımcı olacaktır.
Konuşurken doğru seviyeyi koruyun
Orada durup küçük olanı azarlamak doğal olsa da, yukarıda duran ve bağıran uzun boylu, kızgın bir yetişkin hissinin onlar için çok korkutucu göründüğünü anlamak bizim için önemlidir. Odak noktaları söylenenlere değil, görünüşe sabitlenir, bu yüzden onların seviyesine inip sonra konuşmak önemlidir.
İyi bir dinleyici ol
Çocuklarımızın bizi dinlemesini istiyorsak, öncelikle iyi bir dinleyici olmalıyız. Bu nedenle, çocuklarınız gün içinde yaptıkları çeşitli şeyleri anlatırken dikkatli olun. Size üzerinde çalıştıkları bir şey gösterdiklerinde, ne yapıyorsanız bırakın, onları dinleyin ve uygun şekilde yanıt verin. Ne kadar meşgul olursanız olun, isteksizce dinlemek çocuğa zarar verir.
Onlara saygılı davranın
Çocuklarınızın sizi dinlemesini ve size saygı duymasını istiyorsanız, önce onlara saygı göstermelisiniz. Çocuklar gözlemleyerek öğrenirler, bu yüzden saygı kazanmak için onlara da saygı duymalısınız. Çocuğunuz size bir soru sorarsa veya şüphe duyarsa, ne yapıyorsanız bırakın, gözlerinin içine bakın ve cevaplayın. Bu onlara sorduklarının önemli olduğunu gösterir. Böylece onlara bir dahaki sefere bir şey sorduğunuzda, yapmakta oldukları şeyi bırakıp yukarı bakmaları ve size cevap vermeleri gerektiğini bilirler. Ayrıca dinlemenin bir seçenek olmadığını da öğrenirler.
Suç ve sonucu önceden açıklanmalıdır
Suçu ve ardından gelecek sonuçları net bir şekilde tartışmak çok önemlidir. Örneğin, çocuğunuzun bir saat boyunca video oyunları oynamasına izin verilirse, tam olarak saat başı durmalı ve onu da kaldırması gerekir. Sokağa çıkma yasağı ihlal edilirse, sonuç belirli bir süre boyunca video oyunu olmamasıdır. Sonuçlar makul ve yaşa uygun olmalıdır. 7-8 yaş arası bir çocuk için ertesi gün video oyunu olmaması yeterince kötü olacaktır, ancak bir genç için video oyunu olmadan iki hafta daha iyi olacaktır.
Duyguları inkar etmemeye çalışın
Duyguları inkar etmek, bir çocuk için çok kafa karıştırıcı ve hatta cesaret kırıcı olabilir. Çocuk, dedesi gitti diye ağlıyorsa, “orası var, ağlamaya gerek yok” demek doğru olmaz. Çocuk üzgün ve bunu kabul etmemiz gerekiyor. Bunun yerine, “Üzgün olduğunu biliyorum ama büyükbaban ve büyükannen gelecek ay bizi tekrar ziyaret edecekler” diyerek çocuğunuzu teselli edebilir ve onu rahatlatabilirsiniz.
Bağırmaktan kaçının
Çocuklara mutfaktan avaz avaz bağırarak televizyonu kapatmalarını, akşam yemeğine gelmelerini söylemek doğru değil. Bir şeyin ortasındalarsa, bitirmelerini bekleyin. Örneğin, televizyon izliyorlarsa yanlarına gidin, bir sonraki reklam arasına kadar birkaç dakika birlikte izleyin ve akşam yemeği hazır olduğu için televizyonu kapatmalarını isteyin. Ellerini yıkamalarını ve akşam yemeğine gelmelerini isteyin.
Onlardan yapmakta oldukları şeyi bırakmalarını beklemek, tam da siz sorduğunuz anda çok zahmetli olabilir. Yaptıklarına saygı gösterin, onlar da size kesinlikle saygı duyacaktır.
Söylediklerine bağlı kal
Girişken olmak, ebeveynliğin başka bir parçasıdır. Bir karar verdiyseniz, ona bağlı kalın. “Ödevini bitirmezsen seni kuzenlerinle görüşmeye götürmem” diyorsan, buna bağlı kal. Kocanız eve geldikten sonra kız kardeşiniz ve çocuklarıyla buluşmak için ayrılmayın. Güvenilirliğiniz zedelenir. “Annem hep öyle diyor, öyle demek istemiyor” gibi bir durum yaratmayın. Bir karar verdiyseniz, onunla devam edin.
Bunun bir uzantısı da verilen sözlerden caymamak olur. Emin değilseniz vaatlerde bulunmayın. Ve eğer onları yaparsanız, kırmamaya çalışın. Söz, “Hey çocuklar, arkadaşınızın doğum günü partisinde uslu durursanız Cumartesi günü en sevdiğiniz animasyon filmini izleriz” kadar basit olabilir. Verdiğiniz sözü tutmamak size olan güvenlerini sarsacaktır.
Suçlamalardan Kaçının
Çocuğunuz ödevini yapmadığı için kötü bir yorum aldıysa “Sen ödevini hiç yapmıyorsun” diyerek onu suçlamayın. Çocuğunuzun karakterine saldırmayın, kötü davranışını düzeltin. Çocuğunuza, “Dün ödevini yapmadığını bilmek çok hayal kırıklığı yaratıyor” deyin. ‘Bunu hep yapıyorsun’, ‘hiç dinlemiyorsun’ gibi kelimeler kullanmaktan kaçının. Düzeltmeleri mümkün olduğunca pozitif tutmaya çalışın.
Özür dile ve gerektiğinde teşekkür et
Çocuklarımızın yanlış bir şey yaptıklarında özür dilemelerini bekleriz, ancak hata yaptığımızda da özür dilemek bizim için önemlidir. Suçlu olmadıkları halde onları yere su dökmekle suçladıysanız, yanıldığınızı anladığınızda özür dileyin. Özür dileyerek küçülmeyeceksin. Çocuğunuz, yanlış yaptığınızda özür dilemekten başka bir alternatif olmadığını bilmelidir. Kurallar ebeveynler için farklı değildir. Gerektiğinde tekrar teşekkür etmek de aynı derecede önemlidir.
Onları ciddiye alın
Saygının bir sonraki yönü, fikirlerine saygı duymaktır. Sadece çocukları dinlemek yetmez. Sevdikleri ve hoşlanmadıkları şeyleri zihinsel olarak not etmek önemlidir. Çocuğunuz belirli bir hobiden hoşlanmıyorsa, sırf siz istiyor diye onu bu hobiye zorlamayın. Çocuğunuz size bebek bakıcısının kendisine kötü davrandığını söylerse, bunu görmezden gelmeyin. Çocuklar saftır ve bazen hayal dünyalarında yaşarlar, ancak herhangi bir şeyi bir kenara itmeden önce gerçekleri doğrulamak önemlidir.
Alternatifler Sunun
Bir şeye ‘hayır’ dediyseniz, çocuğunuz için bir alternatif var mı bakın. Çocuğunuz bir arkadaşının ailesiyle sinemaya gitmek istediyse ve siz hayır dediyseniz, çocuğun yapabileceği alternatif bir aktivite sunun. Örneğin, “geçen gün yemek kitabında bana gösterdiğin pastayı pişirmeye ne dersin?” gibi bir şey önerin. Heyecan verici bir alternatif, ‘hayır’ cevabına daha az odaklanmalarını sağlayabilir.
Ödüller gerekli
Disiplin gerekli olduğu kadar ödüller de aynı derecede önemlidir. Ödül ile rüşvet arasında net bir şekilde anlaşılması gereken ince bir çizgi vardır. Rüşvet baskı altında verilirken, ödül seve seve verilir. Süpermarkette ağzını kapalı tutması için çocuğa rüşvet olarak dondurma vermek yarardan çok zarar getirir.
Ödüllendirme tamamen farklıdır. Ödüller, çocuğu şımartabilecek çikolata/dondurma ve hatta video oyunları anlamına gelmez. Ödüller çocukları motive etmek içindir. Bir örnek, “Çocuklar, odanızı çabucak toplarsanız, akşam en sevdiğiniz filmi izleriz.”
Bunlar sadece genel ipuçlarıdır ve her çocuk ve ebeveynin yapısı farklı olduğundan herkes için işe yaramayabilir. Ayrıca, çocuğun yaşına ve duruma bağlı olacaktır. Tutarlı bir şekilde işe yarayanları kullanın ve çalışmayanları atın. Ebeveynlik tamamen yaratıcı olmakla ve evdeki gerilimi olabildiğince azaltmakla ilgilidir. Günün sonunda, çocukların büyümek için dengeli bir sevgi ve disiplin ortamına ihtiyaçları olduğunu unutmayın!
