Çocukların seçici işitmesi ebeveynler için büyük bir hayal kırıklığı kaynağıdır. Meydan okuyan, inatla işbirliği yapmayı reddeden ve basit istekleri görmezden gelen bir çocuk, her günü zorlu bir mücadele gibi hissettirebilir.
Çocuğunuzdan gerçekten basit bir şey yapmasını istiyorsunuz – oyuncakları toplamak gibi – ve sadece tavsiyenize uymamakla kalmıyor, aynı zamanda sizin basit talimatlarınıza daha fazla direnerek sabrınızı zorluyor.
Çoğu çocuk, bağımsızlıklarını keşfetmeye ve bir öz imaj geliştirmeye başladıklarında, iki yaş civarında (yani, korkunç ikiler) uyumsuzluk sergilemeye başlar. Bu yaşta bir çocuğun uymaması, “Ben kendi insanım. Ben senden ayrıyım.”
Başka bir deyişle, anne ve babanın arzularının her zaman kendilerininkiyle uyuşmadığını ve kendi beğenileri, hoşlanmadıkları ve eşyaları olabileceğini kabul ederler. Bu aşamadaki yaygın davranışlar, “hayır” kelimesinin sıkça kullanılması, paylaşmada zorluk, sahip olduklarının “benim” olduğunu iddia etme, yemek yemeyi seçme ve istediklerini alamadıklarında sinir krizi geçirmedir.
Çocuklar, kendilerini ifade etme biçimleri giderek daha karmaşık hale gelse de (örneğin, giyim tarzı, gençlerin isyanı, vb.), ebeveynlerinden ayrı olarak kendi benzersiz kimliklerini keşfederken yaşamları boyunca uyumsuz davranışlar sergilemeye devam ederler.
Muhtemelen davranışı daha da kötüleştirecek bu zamanlarda daha kısıtlayıcı olmak yerine, esnek olun ve çocuğunuzun direncini, seçimleri ve çevreleri üzerinde gelişimsel olarak daha uygun kontrol vermeniz gerekebileceği zamanlar için bir barometre olarak kullanın.
Aşağıda, küçük çocuklarda uyumsuzluğu en aza indirmek ve dinlemeyi artırmak için birkaç öneri bulunmaktadır:
1) Yakın olun ve göz hizasında konuşun: Bazı çocuklar, bir ebeveynden bir şey yapmaları istendiğinde üçüncü veya dördüncü sefere kadar takip etme olasılığının olmadığını öğrenirler, bu yüzden bir istekte bulunulduğunda ilk birkaç kez ebeveyni görmezden gelirler. Çocuğunuzu başarıya hazırlayarak ilk kez dinlediğinden emin olun. Sesini yükseltmeyin veya odanın karşı tarafından müdahale etmeyin. Bunun yerine, göz hizasında onlara yakın bir yerde istekte bulunun.
2) Kabul edilebilir parametreler içinde seçimler yapın: Çocuklar uyumsuz olduklarında, biraz kontrol ararlar. Seçenekler vermek, çocuğunuza kontrolü vermenin bir yoludur, ancak sizin şartlarınıza göre. Yapabildiğiniz zaman tüm istekleri veya yönergeleri seçenek olarak belirtin. “Artık giyinmen gerek” demek yerine. Deneyin, “Önce gömleğini mi yoksa pantolonunu mu giymek istersin?” seçimi olabildiğince somut hale getirmek için her iki seçeneği de tutarken. Benzer şekilde, olmayan bir şeyi seçim gibi göstermekten kaçının. Örneğin “yemek masasına gelebilir misin?” demeyin. “hayır” bir seçenek olmadığında.
3) Dili gelişimsel olarak uygun tutun: 2 ve 3 yaşındakiler sadece bir ve iki adımlı yönergeleri izlemeyi, sorulara yanıt vermeyi ve olumsuz terimleri (örneğin, Atma) anlamayı öğreniyorlar. Çocuğunuza ne yapmaması gerektiğini (örn., “Koşmak yok!”) yerine ne yapması gerektiğini (örn. “Yürü!”) söyleyen olumlu terimler kullanın. Her seferinde bir yön belirtin ve çocuğunuza sorulan şeyi işlemesi ve yanıtlaması için 5 ila 7 saniye verin.
4) Yönergeleri ve soruları kullanımınızı sınırlayın: Çocuğunuza, yanıtlayamadığı soruları veya yönergeleri tetikleyerek “dinlememe” alıştırması yapması için daha fazla fırsat vermeyin. Bunun yerine, yalnızca devam etmek için zamanınız olduğunda bir istekte bulunun ve çocuğunuzun yanıtlama olasılığının yüksek olduğu bir soru sorun.
5) Yönergeleri saygılı ve çocuk dostu bir tonda belirtin (öfke olmadan): Ton olumlu olduğunda çocukların yönergeleri izlemesi daha olasıdır.
6) Samimi olun : Çocuğunuzun “Hayır, yapmam” şeklinde yanıt vermesi durumunda olası bir güç mücadelesinden kaçınmak için “Yapmanız gerekiyor” yerine “Sana ihtiyacım var” gibi ifadeler kullanarak, çocuğunuzun yapması gerekenleri belirtin.
7) Daima direktifleri takip edin: Sonuçları önceden bildirin (olumlu veya olumsuz) (örneğin, “Önce giyin, sonra oyuncak bebeğinle oynayabilirsin.” Veya “O oyuncağı tekrar ağzına koyarsan, ben onu alacağım”) Bir yönerge oluşturduktan sonra, eğer çocuğunuz söylediklerinizi yapmazsa, sonucu izlemelisiniz. Çocuğunuz uyuyorsa, davranışı artırmak için bol miktarda açıklayıcı övgüyle (örneğin, İyi dinlemeler! Yapmanızı istediğim şeyi yaptığınız için teşekkürler!) kabul ettiğinizden emin olun.
8) İyi Dinleme Modeli Olun: Çocuğunuzun söylediklerini taklit ederek ve geri yansıtarak onu dinlediğinizi göstererek iyi dinleme için bir rol model olun. Çocuğunuzun ifade ettiği duyguları davranışlarla kelimelerle ifade etmeye çalışın.
9) İfadelerinizi değiştirerek çocuğunuzun dinlemesine yardımcı olun: “Çöpü çıkarabilir misin?” demek yerine. Komuta dönüştürün. Örneğin, “Çöpü şimdi çıkarmana ihtiyacım var” deyin. Bu, çoğu ebeveyn için kırılması zor bir alışkanlık olabilir, ancak sorular yerine komutlar kullanmak, çocuğunuzun cevap verme arzusunu azaltacak ve neden istemediğine dair bahaneler üretecektir.
Bir çocuğun dirençli davranışını her yaşta benimsemek zor olabilir; bununla birlikte, sert veya eleştiriyle yanıt vermek, davranışı daha da kötüleştirir ve potansiyel olarak çocuğunuzun özgüvenine zarar verebilir. Bunun yerine, sakin olun ve kurallara uymamanın, çocukların kaderinde özel, benzersiz bireyler olmalarına neden olan gelişimin tamamen normal (ve önemli) bir parçası olduğunu unutmayın.
