Obezite, çok fazla vücut yağına sahip olmak demektir. Fazla kilolu ile aynı şey değildir, yani bir çocuğun kilosu aynı yaş ve boydaki çocuklarda üst aralıkta olabilir. Fazla kilo, fazla kas, kemik veya su ve çok fazla yağdan kaynaklanıyor olabilir. Her iki terim de, bir çocuğun kilosunun sağlıklı olduğu düşünülenden daha yüksek olduğu anlamına gelir. Obezite, uzun süreli (kronik) bir hastalıktır. Çocuklarda obezite artıyor. Artan sayıda çocuğu, gençleri ve yetişkinleri etkiliyor. Dünya’da çocuklar arasında obezite oranları 1980’den beri ikiye katlandı. Gençler için üç katına çıktı. Yaşları 2 ile 19 arasında değişen 100 çocuktan yaklaşık 19’u obezdir. 20 yetişkinden 7’sinden fazlası obezdir.
Çocuklukta kilo problemlerini anlamak
Bir ebeveyn olarak, tombul yanaklı bebeğinizden veya yürümeye başlayan çocuğunuzun tombul ellerinden daha sevimli olan çok az şey vardır. Ancak bazı çocuklar için bu sevimli tombulluk bir sağlık sorununa dönüşebilir.
Emzirilen bebeklerin fazla kilolu olma olasılığı daha düşüktür. Ve bebekler ne kadar uzun süre emzirilirse, büyüdükçe fazla kilolu olma olasılıkları da o kadar azalır. Ancak mama ile beslenen birçok bebek, sağlıklı kilolu yetişkinler olarak büyüyor. Çocuğunuz anne sütüyle beslenmemişse, sağlıklı bir kiloya sahip olamayacağı anlamına gelmez. Endişeleriniz varsa çocuğunuzun sağlık uzmanıyla konuşun.
Günümüzde gelişmiş ülkelerdeki her dört çocuktan ve gençten yaklaşık biri aşırı kilolu veya obezdir. Bu fazla kilo, çocukları diyabet, kalp hastalığı ve astım gibi ciddi sağlık sorunları geliştirme riskine sokar. Çocuklarda obezite de duygusal bir bedel alır. Fazla kilolu çocuklar genellikle diğer çocuklara ayak uydurmakta ve spor ve aktivitelere katılmakta güçlük çekerler. Diğer çocuklar onlarla dalga geçip onları dışlayabilir, bu da düşük benlik saygısı, olumsuz vücut imajı ve hatta depresyona yol açabilir .
Çocuğunuzun kilolarıyla boğuştuğunu izliyorsanız, bunalmış veya çaresiz hissetmeniz kolaydır. Ancak çocuğunuza yardım etmek için yapabileceğiniz çok şey var. Kilo problemlerini ve obeziteyi olabildiğince erken teşhis etmek, çocuğunuzun büyüdükçe ciddi tıbbi durumlar geliştirme riskini azaltabilir. Tüm aileyi dahil ederek, kilo problemleri ve obezite döngüsünü kırabilir, çocuğunuzun fiziksel ve zihinsel sağlığını artırabilir ve ömür boyu sürecek yiyeceklerle sağlıklı bir ilişki kurmasına yardımcı olabilirsiniz. Çocuğunuzun kilosu ne olursa olsun, onları sevdiğinizi ve tek yapmak istediğiniz şeyin sağlıklı ve mutlu olmasına yardımcı olmak olduğunu onlara anlatın.
Çocuğunuz kilolu mu?
Çocuklar farklı zamanlarda farklı oranlarda büyürler, bu nedenle bir çocuğun fazla kilolu olup olmadığını anlamak her zaman kolay değildir. Vücut kitle indeksi (VKİ), bir çocuğun ne kadar vücut yağına sahip olduğunu tahmin etmek için boy ve kilo ölçümlerini kullanır. Bununla birlikte, VKİ genellikle iyi bir gösterge olsa da, vücut yağının mükemmel bir ölçüsü DEĞİLDİR ve hatta çocukların hızlı büyüme dönemleri yaşadığı zamanlarda yanıltıcı olabilir.
Çocuğunuz yaşa göre yüksek bir VKİ ölçümü kaydederse, doktorunuzun fazla yağın bir sorun olup olmadığını belirlemek için daha fazla değerlendirme ve tarama yapması gerekebilir.
Çocukların hepsi farklı şekil ve boyutlardadır. Erkekler kızlardan farklıdır ve çocuğunuz kendi hızında büyür ve gelişir. Bu sürekli değişim ve varyasyon, çocuğunuzun sağlıklı bir kiloda olup olmadığını anlamanızı zorlaştırabilir. Ancak aşağıdakileri fark ederseniz çocuğunuz aşırı kilolu olma riski altında olabilir:
- düzenli olarak sizinle veya daha büyük bir kardeşiyle aynı büyüklükte yiyecek porsiyonlarını yiyor veya yemek sırasında daha fazla yiyecek istiyor
- daha büyük çocuklar için yapılmış bedende giysiler giyiyor çünkü daha iyi uyuyorlar
- beden eğitimi dersleri sırasında oyun oynarken veya okulda arkadaşlarına yetişmek için mücadele ediyor
Çocuğunuzun kilosu hakkında endişeleriniz varsa veya aşırı kilolu olma riski altında olabileceğini düşünüyorsanız, onu aile doktorunuzun muayenehanesine götürün. Çocuğunuz tamamen sağlıklı olabilir, ancak şüpheniz varsa en iyisi kontrol ettirmektir.
Çocuklarda obezite nedenleri
Çocukların nasıl aşırı kilolu hale geldiğini anlamak, döngüyü kırmaya yönelik önemli bir adımdır. Çocukluk çağındaki obezite vakalarının çoğu, çok fazla yemek ve çok az egzersiz yapmaktan kaynaklanır. Çocukların sağlıklı büyümeyi ve gelişmeyi desteklemek için yeterli yiyeceğe ihtiyacı vardır. Ancak gün boyunca yaktıklarından daha fazla kalori aldıklarında kilo alımına neden olabilir.
Çocuklar vücutlarının normal büyüme ve aktivite için ihtiyaç duyduğundan daha fazla yiyecek yediklerinde, ekstra kaloriler daha sonra kullanılmak üzere yağ hücrelerinde depolanır. Bu düzen zamanla devam ederse, daha fazla yağ hücresi geliştirirler ve obezite geliştirebilirler.
Normalde bebekler ve küçük çocuklar, vücutlarının ihtiyaç duyduğundan daha fazla kalori tüketmemeleri için açlık ve tokluk sinyallerine tepki verirler. Bununla birlikte, yaşam tarzı ve yiyecek seçimlerindeki son yıllardaki değişiklikler, çocuklar arasında obezitenin artmasına neden olmuştur .
Çocuklar, fazla yemeyi kolaylaştıran ve aktif olmayı zorlaştıran birçok şeyle çevrilidir. Yağ ve şeker içeriği yüksek olan yiyecekler genellikle büyük porsiyon boyutlarında gelir. Bu faktörler, çocukların tok hissetmeden önce ihtiyaç duyduklarından daha fazla kalori almalarına neden olabilir. TV reklamları ve diğer ekran reklamları sağlıksız yiyecek seçimlerine yol açabilir . Çoğu zaman, çocukları hedefleyen reklamlardaki yiyecekler şeker, tuz veya yağ bakımından yüksektir.
Televizyon izleme, oyun oynama, mesajlaşma ve bilgisayarda oyun oynama gibi ” ekran süresi ” etkinlikleri çok az enerji gerektirir. Genellikle sağlıklı fiziksel egzersizin yerini alırlar. Ayrıca çocuklar, TV reklamlarında gördükleri sağlıksız atıştırmalık yiyecekleri arzulamaya eğilimlidir.
Çocuğun çevresindeki diğer faktörler de obeziteye yol açabilir. Aile, arkadaşlar ve okul ortamı, bir çocuğun diyetini ve egzersiz seçeneklerini şekillendirmeye yardımcı olur. Yiyecek bir ödül olarak veya bir çocuğu rahatlatmak için kullanılabilir. Bu öğrenilmiş alışkanlıklar aşırı yemeye neden olabilir. Pek çok insan hayatının ilerleyen dönemlerinde bu alışkanlıklardan kurtulmakta zorlanır.
Genetik, tıbbi durumlar ve duygusal bozukluklar da bir çocuğun obezite riskini artırabilir. Hormon bozuklukları veya düşük tiroid fonksiyonu ve steroidler veya nöbet önleyici ilaçlar gibi bazı ilaçlar çocuğun iştahını artırabilir. Zamanla bu, obezite riskini artırır.
Yeme, kilo ve vücut imajına sağlıksız bir odaklanma, yeme bozukluğuna yol açabilir. Obezite ve yeme bozuklukları genellikle beden imajından memnun olmayan genç kızlarda ve genç yetişkin kadınlarda aynı anda ortaya çıkar.
Çocuklarda obezite tedavisi
Çocuğunuzun sağlıklı bir kiloya ulaşmasına yardımcı olmanın ilk adımı, çocuğun doktoru ile konuşmaktır. Doktor, kilo kaybı için sağlıklı hedefler belirlemeye yardımcı olabilir ve izleme ve destek konusunda yardımcı olabilir.
Sağlıklı davranış değişiklikleri yapmaya tüm ailenin katılmasını sağlamaya çalışın. Çocuklar için kilo verme planları, sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarına odaklanır. Sağlıklı bir yaşam tarzı, kilo vermek ana hedef olmasa bile herkes için iyidir.
Arkadaşlar ve aile desteği de çocuğunuzun kilo vermesine yardımcı olabilir.
Çocuğunuzun yaşam tarzını değiştirmek
Dengeli bir diyet yemek, çocuğunuzun vücudunu sağlıklı tutmak için doğru tür ve miktarda yiyecek ve içecek tüketmesi anlamına gelir.
- Çocuğunuzun yaşına göre doğru porsiyon boyutlarını bilin, böylece çocuğunuz fazla yemeden yeterli beslenir.
- Sağlıklı yiyecekler için alışveriş yapın ve bunları çocuğunuzun kullanımına sunun.
- Yiyecek gruplarının her birinden çeşitli sağlıklı yiyecekler seçin. Her öğünde her gruptan yiyecekler yiyin.
- Sağlıklı beslenme ve dışarıda yemek yeme hakkında daha fazla bilgi edinin .
- Çocuklarınız için sağlıklı atıştırmalıklar ve içecekler seçmek önemlidir.
- Meyve ve sebzeler sağlıklı atıştırmalıklar için iyi seçeneklerdir. Vitaminlerle doludurlar ve kalori ve yağları düşüktür. Bazı krakerler ve peynirler de iyi atıştırmalıklardır.
- Cips, şeker, kek, kurabiye ve dondurma gibi abur cubur atıştırmalıkları sınırlayın.
- Çocukları abur cubur veya diğer sağlıksız atıştırmalıklardan alıkoymanın en iyi yolu, bu yiyecekleri evinizde bulundurmamaktır.
- Gazlı içecekler, spor içecekleri ve aromalı sulardan, özellikle şeker veya mısır şurubuyla yapılanlardan kaçının. Bu içecekler yüksek kalorilidir ve kilo alımına neden olabilir.
- Çocukların her gün sağlıklı fiziksel aktiviteye katılmalarını destekleyin .
- Uzmanlar, çocukların her gün 60 dakika orta düzeyde aktivite yapmalarını tavsiye ediyor. Orta derecede aktivite, dinlenmeye göre daha derin nefes aldığınız ve kalbinizin normalden daha hızlı attığı anlamına gelir.
- Çocuğunuz atletik değilse, çocuğunuzu daha aktif olması için motive etmenin yollarını bulun. Çocukları boş zamanlarında oynamaya, koşmaya, bisiklete binmeye ve spor yapmaya teşvik edin.
- Çocuklar günde 2 saatten fazla televizyon izlememelidir.
Başka neler yapılabilir?
Çocuğunuza kilo kaybı takviyeleri veya bitkisel ilaçlar vermeden önce doktorunuzla konuşun. Bu ürünler tarafından yapılan birçok iddia doğru değildir. Bazı takviyelerin ciddi yan etkileri olabilir. Kilo verme ilaçları çocuklar için önerilmez.
Bariatrik cerrahi şu anda bazı çocuklara uygulanmamaktadır, ancak bu çocukların büyümesi durduktan sonra yapılabilir.
Olası Komplikasyonlar
Fazla kilolu veya obez olan bir çocuğun yetişkin olarak fazla kilolu veya obez olma olasılığı daha yüksektir. Obez çocuklar artık eskiden yalnızca yetişkinlerde görülen sağlık sorunları geliştiriyor. Bu sorunlar çocuklukta başladığında, çocuk yetişkin olduğunda genellikle daha şiddetli hale gelir.
Obeziteye sahip çocuklar şu sağlık sorunlarını geliştirme riski altındadır:
- Yüksek kan şekeri veya diyabet .
- Yüksek tansiyon ( hipertansiyon ).
- Yüksek kan kolesterolü ve trigliseritleri ( dislipidemi veya yüksek kan yağları).
- Koroner kalp hastalığına bağlı kalp krizi , konjestif kalp yetmezliği ve yaşamın ilerleyen dönemlerinde felç .
- Kemik ve eklem sorunları – daha fazla ağırlık kemiklere ve eklemlere baskı uygular. Bu, eklem ağrısı ve sertliğine neden olan bir hastalık olan osteoartrite yol açabilir .
- Uyku sırasında nefes almayı durdurmak ( uyku apnesi ). Bu, gündüz yorgunluğuna veya uykululuğa, yetersiz dikkat ve iş yerinde sorunlara neden olabilir.
- Obez kızların düzenli adet dönemlerine sahip olmama olasılığı daha yüksektir.
Obez çocuklar genellikle düşük benlik saygısına sahiptir. Alay edilmeleri veya zorbalığa uğramaları daha olasıdır ve arkadaş edinmekte zorlanabilirler.
