Anıların Ağır Ağır Kaybolduğu Hastalığı: Alzheimer

Alzheimer Nedir?

Alzheimer bunamaya yol açan bir hastalık türüdür. Bunama ise beyinin günlük olarak kullanan yazmak, matematiksel işlemler gibi temel işlemlerin kaybına neden olur.  Beyin gelişimini 15-16 yaşında tamamladığından erken yaşta alzheimer söz konusu değildir. Alzheimer  genellikle 60 yaşın üzerinde belirtilerini hissettirmeye başlar. Geçen yıllar içinde alzheimer diğer zihinsel işlevlerin kaybına da neden olur. Alzheimer hastalığı 3 evresi vardır. Bu evreler başlangıç, orta ve geç olarak adlandırılır. Bu evreler ne kadar ilerlerse kişinin zihinsel işlevleri o ölçüde kaybolur. Alzheimer hastalığının belirtileri, nedenleri, teşhisi ve tedavisi hakkında bilgilere yazımızın devamında ulaşabilirsiniz.

Alzheimer Tarihçesi

Alman doktor Alois Alzheimer, 1901 yılından yılından itibaren yakından takip ettiği hastasının ölümünün ardından beyni üzerinde yaptığı araştırmalarda sonucu hastanın beyin dokusunda yumaklar tespit etmiştir. 1906 yılına gelindiğinde yapılan araştırmalar sonucu hastalığın belirtileri ve sonuçları kesin olarak kabul edilmiş ve hastalığın ismi presenil demans olarak literatüre girmiştir.

Alzheimer Belirtileri

Alzheimer hastalığının en belirgin ve en çok öne çıkan belirtisi gitgide artan hatırlama güçlüğüdür. Bu güçlük yerini zamanla konuşma güçlüğüne bırakır ve bu da hastaların zaman içinde davranışlarına yansır. Hastalar içinde bulundukları hastalığın farkında olmadıkları gibi kendi işlerini yapmakta zorlanır ve zihinsel becerilerini kaybetmeye başlarlar. Hastanın ilerleyen bu belirtileri çevresi tarafından fark edilmesi tanı konmasına oldukça faydalı olmaktadır. Alzheimer hastalığı tanısı konulana kadar geçen süre on yılı bile bulabilmektedir. Hasta yakınları hastayı alzheimer şikayeti ile getirmediği sürece hastalık test yada muayene ile saptanamaz.

Alzheimer Nedenleri Nelerdir?

Alzheimer hastalığının bilinen net bir sebebi bulunmamaktadır. Bu nedenlere ilişkin farklı teoriler ortaya atılmaktadır. Fakat genel kanı belirli bir takım sebeplerin bu hastalık üzerinde güçlü etkileri olduğu yönünde hem fikirdir. Bu olası sebepler aşağıdaki gibidir. Alzheimer nasıl tedavi edileceğini yazının devamında detaylı olarak değinilmektedir.

• Yaş: Alzheimer hastalığına yakalanma ihtimali yaş yükseldikçe artar. Kişinin ailesinin geçmişinde bu hastalık yok ise genç yaşta yakalanma olasılığı oldukça azdır.
• Genetik faktörler: Ailede daha önce ailenin büyüklerinde görülen bir hastalık ise genetik bir geçiş ile diğer aile üyelerinde görülmesi de olasıdır.
• Yüksek tansiyon: Yüksek tansiyon ile yaşamaya alışamayan hastalarda alzheimer görme olasılığı daha yüksektir.
• Depresyon: Depresyonun diğer birçok hastalığı tetiklediği ve ilerlettiği gibi alzheimer hastalığının gelişmesinde ve ilerlemesinde katkıda bulunmaktadır.
• Daha önce kafa travması geçirmek: Geçmişinde ciddi kafa travması geçirenler alzheimer hastalığına yakalanma olasılıkları daha yüksektir.

Alzheimer Teşhisi

Alzheimer hastalığının tanısı erken belirtiler gözlemlendiğinde konulabilmektedir. Tanı konurken hastanın geçirdiği bir bir rahatsızlık sonrası  toksik metabolik bir hastalığı olmaması yada hastalığa bağlı halüsinasyon görme sebebi ile farklı bir hastalığa alzheimer teşhisi konulması gibi bir risk taşır. Teşhis genellikle yaşı ilerlemiş insanların bellek sorunu yaşadığı şüphesi ile doktora götürülmesi ile ortaya çıkar. Aile hekimleri muayenede ön teşhis için hastaya mini-mental durum testi yapmaktadır. Hastaya yapılacak bir test ile ona teşhis konulması söz konusu değildir. Doktor bu evrede hasta yakını ile görüşüp hastanın günlük yaşamı ve kişisel bilgileri hakkında detaylı bilgi aldıktan sonra hastaya sorular sorarak teşhis aşamasına geçmektedir.

Alzheimer Tedavisi

Alzheimer kesin bir tedavisi olmayan ve iyileşme görülmeyen bir hastalıktır. Beyin bazı bölümlerinde sinir hasarına yol açan bu hastalık sürekli olarak ilerleyen ve beyin hücrelerinde yenilenme olmadığından durdurulamayan ölümcül bir hastalıktır. Bu hastalık ancak doğru bakım koşulları ile tedavi edilirse yavaşlatılabilir ve hastanın yaşamının birkaç sene daha fazla olmasına olanak sağlar. Teşhis sonrası yapılan işlemlerin tümü hastayı iyileştirmek adına değil hastanın yaşam kalitesini artırmaya yöneliktir.

Alzheimer’a Ne İyi Gelir?

Birçok hastalıkta olduğu gibi alzheimer hastalığında da fiziksel egzersizin önemi bir yeri vardır. Fiziksel egzersiz hastalığın ilerlemesini yavaşlatmakta ve kişinin yaşam kalitesini artırmada önemli ölçüde bir role sahiptir. Hasta tedavi döneminde kendini güvende hissedeceği mutlu olacağı bir ortamda bulunmalıdır. Çok fazla egzersiz hastanın yerinde durmamasına, az egzersiz ise hastanın depresyona girmesine neden olmaktadır. Hasta tamamen etrafındaki insanlardan soyutlanmamalı belirli ölçülerde sosyal ortamlarda bulunmalıdır.

Alzheimer hastalığı için ne zaman, hangi doktor ve hangi bölüme, gidilmeli?

Çevrenizde yada yakınlarınızda alzheimer hastalığının belirtilerini gördüğünüz zaman hastayı hastanenin nöroloji bölümüne getirmeniz gerekmektedir. Alzheimer  hastalığının erken teşhis edilmesi ve müdahale edilmesi ilerlemeyi durdurmak için oldukça önemlidir. Teşhis ve tedavi aşamaları nöroloji doktorları tarafından takip edilmektedir.

Alzheimer Hastalığından Korunma

Kişinin kilosunu koruması ve fit olması kişiyi alzheimer hastalığından korunmada önemli ölçüde fayda sağlamaktadır. Düzenli egzersiz başta alzheimer olmak üzere diğer bunama türü hastalıklardan korunmada oldukça önemlidir. Taze sebze ve meyvenin yanında omega 3 tüketimi alzheimer hastalığına yakalanmayı önlemede oldukça fayda sağlamaktadır. Akdeniz ve ege mutfağı alzheimer hastalığına karşı koymak  için seçilebilecek mutfak türlerindendir.