Hirsutizm nedir?
Hirsutizm, vücutta veya yüzde aşırı kıl büyümesidir. Kadınlar için kıl, erkeklerin genellikle çok fazla kıla sahip olduğu bölgelerde büyüyebilir. Buna üst dudak, çene, göğüs ve sırt dahildir. Androjen denen aşırı erkek hormonlarından kaynaklanır. Tüm kadınlar doğal olarak az miktarda androjen üretir. Ancak bu hormonun yüksek seviyeleri kadınlarda aşırı tüylenme sorununa yol açabilir.
Hirsutizme ne sebep olur?
Hirsutizm genetik etkiyle ortaya çıkabilir. Ayrıca şunlardan da kaynaklanabilir:
- Polikistik over sendromu (PCOS). Kadınlarda aşırı tüylenme sorununun en yaygın nedeni budur. Hormon problemlerine neden olan bir rahatsızlıktır.
- Hipofiz bezi, böbrek üstü bezi veya tiroid bezi bozuklukları
- Yumurtalıkta fazladan androjen yapan tümör
- Şiddetli insülin direnci
- Menopozdan kaynaklanan hormon değişiklikleri
- Anabolik steroid veya kortikosteroid kullanımı
- Endometriozis tedavi etmek için ilaç kullanımı
- Bazı diğer ilaçlar
- Bazı durumlarda nedeni bilinmemektedir. Buna idiyopatik hirsutizm denir.
Hirsutizmin belirtileri nelerdir?
Semptomlar her kişide biraz farklı olabilir. Vücudun bazı kısımlarında büyüyen daha koyu veya daha kalın tüyleri içerir, örneğin:
- Üst dudak
- Çene
- Çene çizgisi
- Göğüs
- Kalça
Hirsutizmin semptomları diğer sağlık durumlarına benzeyebilir. Teşhis için sağlık uzmanınızla görüşün.
Hirsutizm nasıl teşhis edilir?
Sağlık uzmanınız semptomlarınız ve sağlık geçmişiniz hakkında sorular soracaktır. Size fiziksel bir muayene yapacak. Artmış androjen seviyelerini kontrol etmek için kan testleriniz de olabilir. Bu testler ayrıca aşırı kıllanmaya neden olabilecek diğer sorunları da kontrol edebilir.
Kadınlarda aşırı tüylenme nasıl tedavi edilir?
Tedavi kişisel tercihlere bağlıdır. Kıl büyümesi fiziksel bir zarara neden olmaz. Tüyleri alma veya azaltma kararı kişiden kişiye değişir. İstenmeyen tüyleri alma veya azaltma yöntemleri şunları içerir:
- Tıraş olmak. Bu, cilt üzerinde hareket ettirilen ince bıçaklarla tüyleri almanın bir yoludur. Kıllar hemen tekrar uzamaya başlayacağından, tıraşın sık sık tekrarlanması gerekir.
- Tüy dökücü losyon. Cilde sürülen kimyasallarla yapılan bir epilasyon türüdür. Derinin üstündeki tüyleri yumuşatır, böylece alınabilir.
- Ağda. Kılları kökünden çıkarmak için sıcak veya soğuk ağda kullanılabilir. Bu tedavinin her 2 ila 3 haftada bir yapılması gerekir.
- Ağartma. Kimyasallar kılın rengini açabilir ve daha az görülebilmesini sağlayabilir.
- Elektroliz. Kıl köküne çok ince bir iğne batırılır. Elektrik iğneden gönderilir. Bu kıl köküne zarar verir. Bu yöntem birkaç seansta yapılır. Bu, tüyleri aylarca veya daha uzun süre azaltabilir ve alabilir.
- Lazer epilasyon. Deriye özel bir lazer doğrultulur. Lazerden gelen ışık kıldaki renk (pigment) tarafından emilir ve kılı yok eder. Bu en iyi koyu kıllarda işe yarar. Bu yöntem birkaç seansta yapılır. Bu, tüyleri aylarca veya daha uzun süre azaltabilir ve alabilir.
- İlaçlı krem. Eflornitin içeren cilt kremi kıl büyümesini yavaşlatabilir. Sonuçlar 6 ila 8 hafta içinde ortaya çıkar. Kremi kullanmayı bırakırsanız yaklaşık 8 hafta içinde kıllar yeniden uzar.
Diğer tedaviler
Diğer ilaçlar kıl büyümesine neden olan hormonları azaltabilir. Bu ilaçların sonuçlarını görmeniz 6 ay veya daha uzun sürebilir. Bunun nedeni kılın aylarca süren döngülerde uzaması, dizilmesi, dökülmesi ve yeniden uzamasıdır. Ve tüm tüyler aynı anda döngünün aynı bölümünde değildir. Bu nedenle, şimdi sahip olduğunuz kılı etkileyen tedavilerin zamanla tekrarlanması gerekebilir. Kıl büyümesini etkileyecek şekilde hormonları değiştirebilen ilaçlar şunları içerir:
- Doğum kontrol hapları. Bunlar hamileliği önleyen farklı türde hormon haplarıdır. Vücudunuzdaki androjen miktarını azaltabilirler. Çoğu kadın, doğum kontrol hapları alırken vücut tüylerinde bir değişiklik fark edecektir.
- Antiandrojen tıbbı. Bu tür ilaçlar vücudunuzun androjen seviyelerini azaltabilir. Veya androjenlerin kıl kökleri üzerindeki etkilerini durdurabilir. En yaygın tür spironolaktondur. İlaçlar doğum kusurlarına neden olabilir, bu nedenle bir kadın onları alırken doğum kontrolünü kullanmalıdır.
Fazla kıl büyümesini azaltabilecek diğer faktörler şunları içerir:
- Başka bir durumu tedavi etmek. Hipofiz bezi, böbrek üstü bezi veya tiroid bezi bozukluklarını tedavi etmek aşırı kıl büyümesini azaltabilir.
- Kilo kaybı. Bazı kadınlarda kilo vermek androjen seviyelerini düşürebilir ve kıl büyümesinin yavaşlamasına neden olabilir.
- Yaşlanma. 30 yaş ve üstü kadınlar azalan androjen seviyelerine sahiptir. Kıl uzaması zamanla azalabilir.
Sağlık uzmanlarınızla tüm tedavilerin riskleri, faydaları ve olası yan etkileri hakkında konuşun.
Hirsutizm hakkında önemli noktalar
- Hirsutizm, vücutta veya yüzde aşırı kıl büyümesidir. Androjen adı verilen aşırı hormonlardan kaynaklanır.
- Kadınlarda tüyler, erkeklerin genellikle çok fazla kılı olduğu yerlerde uzayabilir. Buna üst dudak, çene, göğüs ve sırt dahildir.
- Genetik olabilir. Polikistik yumurtalık sendromu (PCOS) veya diğer sorunlardan da kaynaklanabilir. Bazı durumlarda nedeni bilinmemektedir.
- Tedavi kişisel tercihlere bağlıdır. Kıl büyümesi fiziksel bir zarara neden olmaz. Tüyleri alma veya azaltma kararı kişiden kişiye değişir.
- İstenmeyen tüyleri alma yöntemleri arasında tıraş, ağda, lazer epilasyon, doğum kontrol hapları ve diğer ilaçlar bulunur.
