Erkek kısırlığı nedir?
Kısırlık, üreme sisteminin bir hastalığıdır. Kişiyi çocuk sahibi olamayacak hale getirir. Bir erkeği, bir kadını veya her ikisini birden etkileyebilir. Erkek kısırlığı, bir erkeğin üreme sistemi ile ilgili bir sorunu olduğu anlamına gelir. Kadın partnerinizle hamile kalamayacağınız anlamına gelir.
Erkek kısırlığına ne sebep olur?
Doğal erkek üremesi birkaç şeye bağlıdır.
Şunları yapabilmelisiniz:
- Yumurtayı dölleyebilecek sağlıklı spermler yapmak
- Spermin yumurtaya ulaşması için ereksiyon ve ejakülat yapabilmek
Bunlardan herhangi biriyle ilgili problemler kısırlığınız olduğu anlamına gelebilir. Aşağıda erkek kısırlığının temel nedenlerinden bazıları yer almaktadır.
Sperm bozuklukları
Sağlıklı sperm yapma sorunları, erkek kısırlığının en yaygın nedenleridir. Sperm olgunlaşmamış, anormal şekilli veya yüzemeyebilir. Bazı durumlarda yeterli sperminiz olmayabilir. Ya da hiç sperm yapamazsınız. Bu soruna aşağıdakiler dahil birçok farklı durum neden olabilir:
- Enfeksiyonlar veya enflamatuar durumlar. Bir örnek, ergenlikten sonra kabakulak virüsü enfeksiyonudur.
- Hormon veya hipofiz bezi sorunları
- Kendi sperminize karşı antikor ürettiğiniz bağışıklık sorunları
- Çevresel ve yaşam tarzı faktörleri. Bunlara tütün kullanımı, ağır alkol kullanımı, marihuana veya steroid kullanımı veya toksinlere maruz kalma dahildir.
- Kistik fibroz veya hemokromatoz gibi genetik hastalıklar
Yapısal sorunlar
Genital sistemi tıkayan herhangi bir şey meni akışını durdurabilir. Bu genetik veya doğumsal bir kusur olabilir. Cinsel yolla bulaşan bir hastalıktan kaynaklanan enfeksiyon veya iltihaplanma da meniyi engelleyebilir. Diğer nedenler arasında ameliyattan kaynaklanan yara dokusu veya skrotumda bükülmüş, şişmiş damarlar bulunur.
Diğer faktörler
Diğer faktörler arasında erektil disfonksiyon veya erken boşalma olabilir. Karaciğer veya böbrek hastalığı veya nöbet bozuklukları için tedavi, kısırlığa neden olabilecek sorunlara örnektir.
Erkek kısırlığı için kimler risk altındadır?
Aşağıdakilere sahipseniz, erkek kısırlığına sahip olma olasılığınız daha yüksek olabilir:
- Geçmiş prostat iltihabı veya geçmiş genital enfeksiyonlar
- Testislerin yaralanması veya bükülmesi (torsiyonu)
- Erken veya geç ergenlik
- Genital bölgenin yüksek sıcaklıklara maruz kalması
- Fıtık onarımı
- İnmemiş testisler
Bazı reçeteli ilaçları alırsanız da risk altında olabilirsiniz. Bunlar ülser, sedef hastalığı, depresyon ve yüksek tansiyon ilaçlarını içerir.
Erkek kısırlığının belirtileri nelerdir?
Eşiniz 1 yıl denedikten sonra hamile kalmadıysa, erkek kısırlığınız olabilir. Bu, herhangi bir doğum kontrolü olmaksızın 1 yıllık düzenli seks anlamına gelir. Doktorunuz kısırlığın nedenini bulmak için hem sizi hem de eşinizi test edecektir.
Erkek kısırlığı nasıl teşhis edilir?
Sağlık uzmanınız sağlık geçmişinizi gözden geçirecek ve fizik muayene yapacak. Erkek kısırlığı için diğer testler şunları içerebilir:
- Sperm sayısı (semen analizi). Ayrı günlerde en az 2 semen örneği alınır. Doktorunuz meni ve spermi birçok şey için kontrol edecektir. Bunlar, ne kadar meni yaptığınız, ne kadar tekdüze ve ne kadar asidik olduğunu içerir. Ayrıca ne kadar sperm yaptığınıza, ne kadar iyi hareket ettiklerine ve ne şekilde olduklarına da bakacaktır.
- Kan testleri. Doktorunuz, hormon seviyelerini kontrol etmek ve diğer sorunları ortadan kaldırmak için kan testleri kullanabilir.
- Diğer testler. Doktorunuz, erkek üreme sistemindeki sperm kusurlarının veya sağlık sorunlarının nedenini bulmak için bu testleri yapar. Örneğin, ultrason gibi görüntüleme testleri testislerinize, kan damarlarınıza ve skrotum içindeki yapılara bakmak için kullanılabilir.
- Testis biyopsisi. Semen analizi sadece birkaç sperminiz olduğunu veya hiç sperminizin olmadığını gösteriyorsa, doktorunuz her testisten küçük bir doku parçası (biyopsi) alabilir. Numune mikroskop altında kontrol edilecektir.
Erkek kısırlığı nasıl tedavi edilir?
Tedavi, kısırlığınıza neyin sebep olduğuna bağlıdır.
Doğurganlık yardımı
Bu tedavi, eşinizin hamile kalmasına yardımcı olmayı içerir. Bu şu yollarla olabilir:
- Suni dölleme. Bu yöntem, birçok sağlıklı spermi rahim ağzının girişine veya doğrudan eşin rahmine yerleştirir. Sperm daha sonra fallop tüplerine gidebilir.
- IVF, GIFT ve diğer yöntemler. İn vitro fertilizasyon (IVF) ve gamet intra fallopian transferi (GIFT), suni tohumlama gibi çalışır. Doktorunuz sperminizi toplar. Daha sonra eşinizin yumurtalarını çok sayıda yüksek kaliteli spermle karıştırır. Yumurtaları ve spermi laboratuvarda veya partnerinizin fallop tüpünde karıştırabilir.
- İntrasitoplazmik sperm enjeksiyonu (ICSI). Doktorunuz bir yumurtaya tek bir sperm enjekte eder. Daha sonra döllenme mikroskop altında gerçekleşir. Sağlayıcınız döllenmiş yumurtayı eşinizin rahmine koyar.
İlaç
Kısırlığınıza neden olan bir hormon bozukluğunuz varsa hormon tedavisi size yardımcı olabilir. Hormon dengesizlikleri spermin gelişimini etkileyebilir. Hipotalamus, hipofiz bezi ve testislerin nasıl etkileşime girdiği ile ilgili bir sorundan kaynaklanabilirler. Tedavi, gonadotropin tedavisi veya antibiyotikleri içerebilir.
Ameliyat
Doktorunuz, spermin yapılmasını, olgunlaşmasını veya boşalmasını engelleyen sorunları düzeltmek için ameliyat kullanabilir. Skrotumdaki (varikosel) şişmiş damarları çıkarmak için yapılan ameliyat bazen sperm kalitesini artırabilir. Spermin boşalmasına izin veren tıkalı tüpleri yeniden bağlamak veya açmak için ameliyat olmanız gerekebilir.
Durumunuzla ilgili sorularınız veya endişeleriniz için sağlık uzmanınıza danışın.
Erkek kısırlığı ile ilgili önemli noktalar
- Erkek kısırlığı, bir erkeğin eşiyle hamileliğe başlayamayacağı anlamına gelir.
- Erkek kısırlığının birçok nedeni olabilir. Yeterince sperm veya sağlıklı sperm yapamayabilirsiniz. Kistik fibroz gibi genetik bir probleminiz olabilir. Genital sisteminizde tıkanıklık olabilir.
- Genital enfeksiyonlarınız, testislerinizin yaralanması veya erken veya geç ergenlik geçirdiyseniz, erkek kısırlığına sahip olma olasılığınız daha yüksek olabilir.
- Tedavi, kısırlığınıza neyin sebep olduğuna bağlıdır. Tedaviler suni aşılama, ilaçlar ve ameliyatı içerir.
